Đến tham dự hội thảo, phía khách mời quốc tế có Ông Peter D. Hershock - Giám đốc Trung tâm Nghiên Đông Tây - Chương trình cứu phát triển Châu Á - Hawai - Hoa Kỳ; GS. Roger Ames - ĐH Hawai'i - Hoa Kỳ; GS. Yang Chaoming - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Nho học - Trung Quốc; GS. Fang Zhaohui - Khoa Lịch sử - ĐH Thanh Hoa - Trung Quốc; GS. Patrick Mendis - ĐH Harvard; GS. David Bartosh - ĐH Heidelberg - Đức; GS. Jana S. Rosker - Slovenia; GS. Geir Sigurdsson - ĐH Iceland; GS. Chenyang Li, GS. Park So Jeong- ĐH Công nghệ Nayang - Singapore; GS. Chung-ying Cheng - ĐH Haiwai'i tại Manoa - Hòa Kỳ; GS. Guo Yi - ĐH Quốc gia Seoul - Hàn Quốc; GS. Jia Jinhua - ĐH Maucau; GS. Yong Huang - ĐH Hong Kong; GS. Wonsuk Chang - Viện nghiên Hàn Quốc; GS. Jung-Yeup Kim - ĐH Kent state - Hoa Kỳ; GS. So Yi Chung - ĐH Sogang - Hàn Quốc; GS. Kim Heisook - ĐH Nữ sinh Ewha - Hàn Quốc; GS. Takahiro Nakajima - ĐH Tokyo - Nhật Bản; GS. Little Reginald Eric - ĐH Bond - Hoa Kỳ; GS. Weon-ki Yoo - ĐH Keimyung - Hàn Quốc; GS. Robin R. Wang - ĐH Loyola Marymouth - Log Angeles - Hòa Kỳ; GS. Qian Nanxiu - ĐH Rice; GS. Tung - Yi Kho, GS. Yao Xinzhong - ĐH Renmin - Trung Quốc, các các đại biểu từ Malaysia đến tham dự.
Hơn 30 đại biểu quốc tế về tham dự hội thảo. Ảnh: Việt Thành
PGS.TS. Võ Văn Sen (bìa phải) tặng hoa cho các đơn vị tài trợ và đồng tổ chức hội thảo. Ảnh: Việt Thành
Khách mời trong nước có TS. Nguyễn Tuấn Cường - Viện trưởng - Viện Nghiên cứu Hán Nôm - VHLKHXH Việt Nam; TS. Đào Thị Tâm Khánh - Trung tâm Nghiên cứu Trung Quốc - ĐHKHXH&NV-ĐHQG-HN; các đại biểu đến từ Viện Văn học, Viện Hàn Lâm Khoa học Xã hội & Công nghệ Việt Nam, Trường Chính trị tỉnh Thanh Hóa; ĐH Văn hóa - TP.HCM, ĐH Trà Vinh, Sở TTVH&DL Đồng Nai...
PGS.TS. Võ Văn Sen - Hiệu trưởng nhà trường ĐHKHXH&NV-ĐHQG-HCM thay mặt BGH đến tham dự. Ảnh: Việt Thành
Phía trường ĐHKHXH&NV-ĐHQG-HCM có PGS.TS. Võ Văn Sen - Hiệu trưởng, TS. Nguyễn Ngọc Thơ - Trưởng phòng, TS. Trần Anh Tiến, TS. Nguyễn Hoàng Yến - Phó Trưởng phòng QLKH-DA; TS. Nguyễn Thị Thanh Loan - Trưởng phòng CTSV; PGS.TS. Lê Giang - Trưởng khoa, TS. Nguyễn Quang Trường - Phó Khoa VH&NN; PGS.TS. Nguyễn Ngọc Dung - Trưởng khoa, TS. Lưu Văn Quyết - Phó Trưởng Khoa Lịch sử; TS. Nguyễn Văn Hiệu - Trưởng khoa, TS. Lê Thị Ngọc Điệp - Phó Trưởng Khoa Văn hóa học; TS. Huỳnh Ngọc Thu- Trưởng khoa, PGS.TS. Phan Thị Hồng Xuân - Phó Trưởng khoa Nhân học; TS. Hoàng Mai Khanh - Trưởng Khoa Giáo dục; TS. Hồ Minh Quang - Trưởng khoa Đông Phương học; PGS. TS. Nguyễn Công Lý - PGĐ Trung tâm Nghiên cứu Tôn giáo, cùng các giảng viên, nghiên cứu viên, nghiên cứu sinh, học viên cao học, sinh viên đến tham dự.
Trong quá trình sinh tồn, nhân loại không ngừng đấu tranh cho tiến bộ xã hội bằng việc xây dựng các hệ thống triết lý giáo dục và cùng với chúng là các thể chế nhằm hiện thực hóa các triết lý ấy trong cuộc sống. Thuộc tính, cách tiếp cận và phương pháp của mỗi hệ thống triết lý là khác nhau, song đích đến cuối cùng có thể là đồng nhất nhau. Nếu như nhiều khu vực văn hóa của thế giới coi trọng giáo dục xã hội bằng tri thức thực nghiệm hay bằng việc vay mượn uy lực của đức tin để quán triệt phổ biến tri thức vào toàn thể xã hội thì khu vực Đông Á ngay từ giữa thiên niên kỷ 1 trước Công nguyên đã xây dựng và áp dụng một dòng triết học xã hội, lấy thi thư lễ nghĩa làm công cụ tư tưởng giáo hóa thiên hạ và xây dựng hình mẫu của bậc quân tử vương tôn. Đó là Nho giáo. Đây chính là nội dung chính của hội thảo.
PGS.TS. Võ Văn Sen - Trưởng ban tổ chức hội thảo phát biểu khai mạc. Ảnh: Việt Thành
PGS.TS. Võ Văn Sen đã nhấn mạnh đến các vấn đề Nho giáo trong lịch sử và tính thời đại của Nho giáo hiện nay: trải qua bao thăng trầm của lịch sử, từ học thuyết Khổng – Mạnh với cốt cách “dĩ văn thành thiên hạ” cho đến hệ tư tưởng xã hội phong kiến vốn thấm đẫm màu sắc Pháp gia, Nho giáo không ngừng được cách tân, không ngừng tiếp thu tinh hoa tri thức dân tộc và thế giới để hoàn thiện mình. Mỗi bước hoàn thiện là một bước Nho giáo thấm sâu vào cơ tầng xã hội, trở thành học thuyết giáo dục kinh điển hết sức có giá trị. PGS.TS. Võ Văn Sen cho rằng đến các thế kỷ 18, 19, 20, khi mà các mâu thuẫn rồi xung đột tư tưởng Đông, Tây diễn ra gay gắt, người ta bắt đầu nghiên cứu so sánh dưới cách tiếp cận cởi mở hơn, từ đó phát hiện ra rằng giáo dục Nho học khác giáo dục phương Tây về thuộc tính và hình thức, song nếu cả hai biết cách sống hòa thuận và dung hợp nhau, cộng đồng nhân loại chắc chắn sẽ sớm đạt đến mục tiêu văn minh, tiến bộ.
Ông Peter D. Hershock - Giám đốc Trung tâm Đông - Tây, Hoa Kỳ phát biểu chào mừng hội thảo. Ảnh: Việt Thành
GS. Peter D. Hershock - Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Đông – Tây – Hòa Kỳ, đơn vị tài trợ cho hội thảo, đã phát biểu và nhấn mạnh: trong thế kỷ 21, các quá trình phát triển khoa học công nghệ phát triển như vũ bão, con người càng lún sâu vào các vòng xoáy của thời cuộc, đó là lúc nhu cầu giáo dục xã hội càng được coi trọng. Để có thể đóng góp nhiều hơn trong thế giới đượng đại, học thuyết Nho giáo chắc chắn phải được “cách tân”, “hiện đại hóa” cho phù hợp với thời cuộc. Sự nghiệp ấy đòi hỏi một đội ngũ trí thức lớn thuộc nhiều nền văn hóa Đông, Tây khác nhau cùng nghiên cứu, trao đổi và cùng nhau xây dựng một mô hình Nho giáo mới có đóng góp tích cực hơn cho sự tiến bộ của cộng đồng, cho sự công bằng giới tính, cho xã hội văn minh và môi trường thân thiện. Trong quá trình sàng lọc ấy, chúng ta hãy mạnh dạn gạt bỏ những khía cạnh tiêu cực vốn tạo nên sức trì của xã hội và đánh mất ý nghĩa giáo dục của Nho giáo trong thời đại mới như thiếu sự sáng tạo, tính độc tôn tự ngã và bài trừ tha nhân, tư tưởng đẳng cấp tôn ti khắc nghiệt, tư tưởng trọng nam khinh nữ phi văn hóa v.v.. Đây cũng là lý do mà Trung tâm nghiên cứu Đông – Tây – Hòa Kỳ phối hợp cùng ĐHKHXH&NV-ĐHQG-HCM & Hà Nội cùng phối hợp tổ chức hội thảo này.
Việt Nam từng mệnh danh là “quốc gia văn hiến”, đặc biệt coi trọng hiền tài và giáo dục nhân văn. Chính vì thế, các nhà nước Việt Nam qua các giai đoạn lịch sử đều có các chính sách khuyến học, khuyến tài, lấy các ý thức hệ đương thời làm khuôn mẫu cho giáo dục nhân cách, lối sống. Ý thức ấy đã ăn sâu vào tâm thức người dân Việt Nam, phần nào quy định nên nhận thức con đường vươn lên trong cuộc sống cũng như nhận thức vai trò, trách nhiệm công dân trong xã hội. Ở Nam Bộ, mặc dù hoàn cảnh tự nhiên và lịch sử xã hội của miền đất mới khai khẩn hồi thế kỷ 17-18 trở lại đây hết sức đặc thù, người Việt Nam vẫn ý thức về một nền giáo dục nhân văn kinh điển với hai trụ cột chính là nhân cách đạo đức và rèn luyện nhân tài giúp nước. Ở thời điểm xã hội hiện đại với nhiều biến đổi to lớn của mọi mặt đời sống xã hội như hiện nay, ý thức xây dựng một nền giáo dục nhân văn phù hợp và hiệu quả luôn thôi thúc người Việt Nam cùng tư duy, thảo luận và tìm kiếm một mô thức tốt nhất vừa kế thừa truyền thống giáo dục nhân văn xưa vừa gắn liền với thời cuộc, đảm bảo cả ba mục tiêu của giáo dục là kiến thức, kỹ năng và thái độ (tức bao trùm ba phạm trù tài, trí và đức). Đây là nhận định của PGS.TS. Võ Văn Sen nhằm kết luận mục đích chính của hội thảo này.
GS. Roger Ames - ĐH Hawai'i báo có đề dẫn hội thảo. Ảnh: Việt Thành
Hội thảo nhận được 54 tham luận có giá trị của các tác giả Việt Nam và quốc tế gửi về cho BTC. Các tham luận nói trên sau khi được Ban Tổ chức tiến hành đọc phản biện chọn đăng kỷ yếu tại hội thảo. Trên tổng thể, các tham luận được phân làm các nhóm nội dung chính bao gồm:
1. Kinh điển Nho gia và Nho giáo: Lý luận và thực tiễn;
2. Vai trò của giáo dục của học thuyết Nho giáo xưa và nay
3. Nhu cầu của nền giáo dục toàn diện hiện nay và những cách tân, điều chỉnh của hệ thống triết học Nho giáo
4. Tính đồng nhất toàn khu vực Đông Á và tính đặc thù - tính dân tộc của Nho giáo ở từng quốc gia với tư cách là triết lý giáo dục;
5. Những vấn đề lịch sử - xã hội Đông Á gắn với Nho giáo;
6. Toàn cầu hóa, quan hệ quốc tế và triển vọng hợp tác phát triển giáo dục theo định hướng phát triển toàn diện...
Hội thảo cũng đón đại biểu trong nước về tham dự. Ảnh: Việt Thành
Các vấn đề về phương pháp ứng dụng Nho giáo vào giáo dục là những vấn đề được bàn luận tại hội thảo mang đến tri thức truyền thống làm một hành trang xã hội của hiện tại và tương lai. Với 30 đại biểu quốc tế từ Hoa Kỳ, Anh, Iceland, Đức, Úc, Cộng hòa Slovenia, Trung Quốc, Singapore, Hàn Quốc, Nhật Bản, đặc khu Hồng Kông, Macau và lãnh thổ Đài Loan cùng hơn 20 đại biểu Việt Nam đến từ Hà Nội, Thanh Hóa, Huế, Đà Nẵng, Đồng Nai, Tp. Hồ Chí Minh, Cần Thơ, Trà Vinh v.v., cùng trao đổi với hơn 115 ý kiến trao đổi trực tiếp, hội thảo đã thực sự trở thành một diễn đàn khoa học bổ ích, có đóng góp cơ bản cho sự phát triển khoa học của trường.
Kết thúc hội thảo, PGS.TS. Võ Văn Sen đã tổng kết những nét đồng thuận cơ bản:
(1). Giáo dục đạo đức phải song hành với giáo dục tri thức, kĩ năng; trong đó nhiều giá trị đạo đức và phương pháp Nho giáo Khổng Mạnh vẫn có giá trị, nhất là các giáo dục phát triển tư duy trong khuôn khổ chuẩn mực xã hội cho phép.
(2). Giáo dục Nho giáo đương đại phải mang hơi thở thời đại, phải vận dụng những cách tiếp cận, phương pháp mới mang tính hòa hợp chứ không phải từ khoa học; giáo dục Nho giáo và giáo dục khoa học phải thẩm thấu, tương tác với nhau để tạo nên một mô thức giáo dục nhân văn mới.
(3). Giáo dục Nho giáo thời đại mới phải không ngừng được nghiên cứu, cách tân cho phù hợp với từng thời kì, từng dân tộc, từng xã hội cụ thể và phải tương ứng với các trào lưu tư tưởng mới trên thế giới để có thể thành dòng triết học giáo dục mang tính toàn diện.
Nhân dịp này, thay mặt BGH Nhà trường, PGS.TS. Võ Văn Sen gửi lời cảm ơn chân thành đến sự hỗ trợ của Trung tâm Đông – Tây ở Hawai’i, ĐH Hawai’i, Trung tâm nghiên cứu Trung Quốc – ĐHQG- Hà Nội đã phối hợp tổ chức thành công hội thảo
Sau khi kết thúc hội thảo, từ ngày 27-28/07/2016, các đại biểu đã có chuyến thanh quan thực tế tại Đông Nai, Tiền Giang và Bến Tre.
Các đại biểu tham quan vườn trái cây của người dân tại Cù lao Tân Phong - Cái Bè - Tiền Giang
Các đại biểu đến tham quan Tòa thánh Châu Minh - Bến Tre
Nguồn: http://hcmussh.edu.vn Phòng QLKH-DA
