Nhân ngày 8-3 năm nay, tôi xin gửi tới độc giả “Văn hóa học” một món quà nhỏ gồm hai phần. Phần thứ nhất là 11 câu nói vui, cũng là 11 nhận xét, có thể là rất phiến diện, của những người đàn ông gửi tới những phụ nữ yêu quý của mình. Bản gốc của bài này có ở trên mạng, tôi đã mạo muội chỉnh sửa và nhuận sắc cho gọn hơn và hay hơn (bằng những kinh nghiệm cá nhân của mình). Ở phần thứ hai, tôi kể lại (cho gọn gàng hơn và hợp lý…

NGUYỄN THỊ MINH THÁI: TUNG TĂNG NHƯ CÁ TƯƠI Hồ Anh Thái Vanhoahoc.vn PGS.TS. Nguyễn Thị Minh Thái được biết đến như một người hoạt động trước hết là trong lĩnh vực phê bình sân khấu, rồi đến báo chí học, nhưng cũng là người rất gắn bó với văn hóa học - chị đã nhiều năm giảng dạy môn Cơ sở văn hóa Việt Nam. Vanhoahoc.vn xin giới thiệu bức chân dung của chị qua bài viết của nhà văn Hồ Anh Thái.

  NÉT ĐẸP CỦA VĂN HÓA VIỆT: MỘT BÀI THƠ CÓ TÁM CÁCH ĐỌC   Có một bài thơ rất kỳ lạ, tựa đề là Cảnh xuân. Bài thơ đọc ngược, đọc xuôi, cắt đầu, cắt đuôi từng câu mà vẫn hay, vẫn mượt mà, sâu sắc. Bài thơ cho thấy sự linh hoạt tinh tế của văn hóa Việt thể hiện qua nghệ thuật ngôn từ. Không biết ai là tác giả? Bài thơ này không rõ tác giả, do câu lạc bộ thơ trào phúng Hà Nội sưu tầm được, đã giới thiệu trên CAND Online, nay vanhoahoc.vn…

CÁI VÁY VÀ CÁI QUẦN CỦA CÁC BÀ Nguyễn Dư   …Bốn cột lang, nha cắm để chồng/ Ả thì đánh cái, ả còn ngong/ Tế hậu thổ khom khom cật,/ Vái hoàng thiên ngửa ngửa lòng/ Tám bức quần hồng bay phới phới,/ Hai hàng chân ngọc đứng song song./ Chơi xuân hết tấc xuân dường ấy,/ Cột nhổ đem về để lỗ không.  (Cây đánh đu, Hồng Đức quốc âm thi tập)…

DUY LÍ HAY DUY TÌNH?   Trần Quang Đại    Khi cả nước kỉ niệm 245 năm ngày sinh và 190 năm ngày mất Đại thi hào Nguyễn Du, danh nhân văn hoá thế giới, người đã viết nên kiệt tác “Truyện Kiều”. Lịch sử tiếp nhận “Truyện Kiều” đặt ra một vấn đề khá thú vị, đó là người Việt tư duy như thế nào: duy lí hay duy tình? 

MÈO HUẾ Đặng Tiến Mèo là thành phần của tạo vật, không hệ thuộc loài người, không phải là sở hữu địa phương. Nói Mèo Huế là chuyện vui ngày Tết. Đất Huế, người Huế, tiếng Huế có bản sắc, biết đâu mèo Huế chẳng thừa hưởng ít nhiều phẩm chất của thổ ngơi và gia chủ?

“KHÔNG CHỒNG MÀ CHỬA MỚI NGOAN” Nguyễn Tiến Văn   Một trong những câu ca dao rất thông dụng phổ biến nhưng không phải là đơn giản và dễ nắm bắt nội dung: “Không chồng mà chửa mới ngoan/ Có chồng mà chửa thế gian sự thường”. Ở đây mắt của câu này là chữ ngoan. Vậy ngoan là gì?

CHUNG QUANH VẤN ĐỀ PHƯƠNG PHÁP SÁNG TÁC HIỆN NAY                                                                         GS.TSKH. Phương Lựu Trường Đại học Sư phạm Hà Nội   Vấn đề phương pháp sáng tác trong văn học nghệ thuật nói chung, cũng như sự tồn tại và phát triển của phương pháp sáng tác hiện thực xã hội chủ nghĩa nói riêng đã được giới lý luận văn nghệ luận bàn, tranh cãi trong suốt hơn 20 năm qua vẫn chưa có hồi kết. Đây là vấn đề thật không đơn giản nhưng cũng không thể bỏ qua do vai trò, vị trí quan trọng…

THẾ GIỚI CỎ DẠI TRONG VĂN THƠ HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG Lê Thị Hường Dẫu mượn hình thức của thể kí, dẫu tìm đến vần điệu của thơ, điểm nhất quán trong sáng tác của Hoàng Phủ Ngọc Tường là một cái tôi say đắm thiên nhiên. Đằng sau những tài hoa câu chữ là một cái tôi đa cảm - quá chừng là đa cảm - luôn dành cho cỏ dại những tình cảm lớn lao.

SÔNG CẠN Truyện ngắn của Hồ Anh Thái Truyện ngắn Sông cạn của nhà văn Hồ Anh Thái đã đăng trên Heritage tháng 5/2009. Tác giả gửi tặng web vanhoahoc. Truyện giúp hiểu thêm một khía cạnh trong văn hóa Ấn Độ.