Từ thông tin đầu tiên trong Niên giám 1909 của tập san Trường Viễn Đông Bác cổ về việc phát hiện 'một kho chum khoảng 200 chiếc nằm cách mặt đất không sâu, trong một cồn cát ven vùng biển Sa Huỳnh' (huyện Đức Phổ tỉnh Quảng Ngãi), đến nay hàng trăm di tích của nền văn hóa này đã được tìm thấy khắp các tỉnh ven biển miền Trung từ Thừa Thiên – Huế đến Bình Thuận. Diện mạo của văn hóa Sa Huỳnh, từ nguồn gốc đến các giai đoạn phát triển, từ loại hình di tích di…

LTS: Mười thế kỷ đầu Công nguyên được cho là giai đoạn quan trọng- vốn không chỉ có những cuộc kháng chiến giành độc lập mà còn có những bước phát triển mới về kinh tế và văn hóa, giai đoạn chuẩn bị những điều kiện tiền đề cho bước phát triển huy hoàng của văn hóa, văn minh Đại Việt. Nhưng đây cũng là giai đoạn còn mờ tỏ của dân tộc, và các nhà lịch sử, khảo cổ học vẫn phải tiếp tục đi tìm thêm bằng chứng rõ ràng hơn về bức tranh đời sống và dân cư…

Cho đến trước thế kỷ 10, vùng đồng bằng Bắc và Bắc Trung Bộ ngày nay là nơi tụ họp của các dòng di dân khác nhau. Khi nhà nước Đại Việt được dựng lên và bước vào giai đoạn ổn định, triều đình Lý – Trần thi hành nhiều chính sách góp phần tạo nên “một nền văn hóa Đại Việt” thống nhất. Trong quá trình đó, những yếu tố văn hóa “dị biệt” được chọn lọc và loại bỏ dựa theo mối quan tâm riêng của triều đình.

Cộng đồng 54 dân tộc Việt Nam có mối liên hệ với nhau như thế nào? Dù được các nhà dân tộc học và lịch sử bàn thảo suốt một thời gian dài nhưng vấn đề này vẫn chưa ngã ngũ. Và những nghiên cứu đầu tiên về đa dạng di truyền hệ gene ở người Việt Nam của Viện Nghiên cứu hệ gene (Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam) có thể hé mở một phần câu trả lời.

Con đường nghiên cứu vi tư liệu của TS Nguyễn Việt đã góp phần đem lại những mảnh ghép giúp bức tranh khảo cổ học tiền sơ sử của Việt Nam thêm các đường nét cụ thể và sinh động hơn.

Long An là cửa ngõ của Đồng bằng sông Cửu Long, nơi tiếp giáp giữa hai vùng Đông và Tây Nam Bộ, có diện tích khoảng 4.500km2, có đường biên giới và kề cận cửa biển. Nơi đây đã từng là địa bàn cư trú của những cộng đồng cư dân cổ từ 4 đến 5 ngàn năm trước, trong quá trình cư trú và đấu tranh sinh tồn, họ đã để lại trên vùng đất mà ngày nay là địa bàn Long An những di tích khảo cổ tiêu biểu như: An Sơn, Lộc Giang, Rạch Núi, Gò Cao…

(Chú giải lại “Nghiên cứu bản đồ các cửa sông, hải cảng Việt Nam thế kỷ XV” của Dumoutier). “Nghiên cứu bản đồ các cửa sông, hải cảng Việt Nam thế kỷ XV” là một ấn phẩm sớm nhất hiện biết về địa lý học lịch sử, bản đồ học lịch sử, và lịch sử giao thông Việt Nam thời cổ của học giả người Pháp Gustave Dumoutier xuất bản năm 1895 chắc chắn đã là một tư liệu quan trọng, tham khảo đầu giường cho nhiều thế hệ học giả trong một thế kỷ qua. Nhưng phải đến lần…

Nước Nam Việt (南越国 hoặc 南粤国) là một vương quốc ở vùng đông nam Trung Quốc do Triệu Đà lập ra năm 204 TCN. Sử Trung Quốc coi vương triều Nam Việt là một chính quyền cát cứ địa phương, không thuộc vương triều chính thống. Có lẽ vì thế mà tư liệu về nước Nam Việt đã rất ít lại quá sơ sài. Dù chỉ tồn tại 93 năm và đã biến mất 21 thế kỷ qua nhưng Nam Việt quốc vẫn còn duyên nợ với Việt Nam ta. Phải chăng vì hai nước có tên gọi giống nhau…

Niên hiệu: Thiệu Minh:1138-1139; Đại Định:1140-1162; Chính Long Bảo Ứng:1163-1173; Thiên Cảm Chí Bảo1174-1175. Vua Anh Tông lên ngôi lúc mới 2 tuổi, trị vì chưa được bao lâu, vào năm 1140 có người thầy bói tên là Thân Lợi tự xưng là con riêng của Vua Lý Nhân Tông, mang đồ đảng đến vùng Thái Nguyên, Bắc Kạn xúi giục dân chúng nổi dậy:

LTS: Trong kỳ 1 của loạt bài “Nguồn gốc người Việt: Một lược sử tư tưởng”, TS Trần Trọng Dương đã phân tích vấn đề này trong dòng sử chí Nho giáo, mà các đại diện tiêu biểu như Ngô Sĩ Liên đã “kiến tạo” nên một phả hệ người Việt “gốc Hán”, mà ta thấy hàng loạt các vị Hoàng đế viễn cổ huyền thoại của Hoa Hạ đã được lắp ghép vào bảng phả hệ chính trị Đại Việt. Nhưng bước vào thời kỳ Pháp thuộc, cú sốc lớn về chính trị đã khiến cho toàn bộ xã…