logo

  • Trang chủ
  • Giới thiệu
    • Thư ngỏ
    • Khái quát về Trung tâm
    • Nhân lực Trung tâm
      • Thành viên Trung tâm
      • Cộng tác viên
    • Giới thiệu Khoa Văn hóa học
      • Khái quát về Khoa
      • Nhân lực của Khoa
  • Tin tức
    • Tin nhà (Trung tâm)
    • Tin ngành
    • Tin liên quan
  • Đào tạo - Huấn luyện
    • Các chương trình
    • Tổ chức và Hiệu quả
    • Đào tạo ở Khoa VHH
      • Chương trình đào tạo
      • Kết quả đào tạo
  • Nghiên cứu
    • Lý luận văn hóa học
      • LLVHH: Những vấn đề chung
      • VHH: Phương pháp nghiên cứu
      • VHH: Các trường phái - trào lưu
      • Loại hình và phổ quát văn hóa
      • Các bình diện của văn hóa
      • Văn hóa học so sánh
      • Vũ trụ quan phương Đông
      • Văn hóa và phát triển
      • VHH và các khoa học giáp ranh
    • Văn hóa Việt Nam
      • VHVN: Những vấn đề chung
      • Văn hóa cổ-trung đại ở Viêt Nam
      • Văn hóa các dân tộc thiểu số
      • Văn hóa Nam Bộ
      • Văn hóa nhận thức
      • Văn hóa tổ chức đời sống tập thể
      • Văn hóa tổ chức đời sống cá nhân
      • Văn hóa ứng xử với môi trường tự nhiên
      • Văn hóa ứng xử với môi trường xã hội
    • Văn hóa thế giới
      • VH Phương Đông: Những vấn đề chung
      • VH Phương Tây: Những vấn đề chung
      • Quan hệ văn hóa Đông - Tây
      • Văn hóa Trung Hoa và Đông Bắc Á
      • Văn hóa Đông Nam Á
      • Văn hóa Nam Á và Tây Nam Á
      • Văn hóa châu Âu
      • Văn hóa châu Mỹ
      • Văn hóa châu Phi và châu Úc
    • Văn hóa học ứng dụng
      • VHƯD: Những vấn đề chung
      • VHH nghệ thuật
      • Văn hóa đại chúng
      • Văn hóa giao tiếp
      • Văn hóa du lịch
      • Văn hóa đô thị
      • Văn hóa kinh tế
      • Văn hóa quản trị
      • Văn hóa giáo dục - khoa học
    • Tài liệu phổ cập VHH
      • Văn hóa Việt Nam
      • Văn hóa thế giới
      • VHH ứng dụng
    • Tài liệu tiếng nước ngoài
      • Theory of Culturology
      • Vietnamese Culture
      • Applied Culturology
      • Other Cultures
      • 中文
      • Pусский язык
    • Thư Viện Số (Sách - Ảnh - Video)
      • Tủ sách Văn hoá học
      • Thư viện ảnh
      • Thư viện video
    • Các nhà văn hóa học nổi tiếng
  • Tiện ích
    • Dịch vụ Văn hóa học
    • Dịch vụ ngoài VHH
    • Trợ giúp vi tính
    • Từ điển Văn hóa học
    • Thư viện TT và Khoa
    • Tổng mục lục website
    • Tủ sách VHH Sài Gòn
    • Giải đáp thắc mắc
  • Thư giãn VHH
    • Văn chương Việt Nam
    • Văn chương nước ngoài
    • Nghệ thuật Việt Nam
    • Nghệ thuật thế giới
    • Hình ảnh vui
    • Video vui
  • Diễn đàn
  • Liên hệ
  • Trang chủ
  • Nghiên cứu
  • Các nhà văn hóa học nổi tiếng
Saturday, 28 March 2009 10:21

Leslie Alvin White

Người post bài:  TT VHH

Additional Info

  • Tiêu đề:

    WHITE, LESLIE ALVIN
    (1900 – 1975)

Leslie Alvin White

Nhà nghiên cứu văn hóa người Mỹ, cha đẻ của thuyết Tiến hóa mới (1940) và là người đưa ra thuật ngữ “Culturology” (1949) với luận điểm: Đã đến lúc cần phải có một khái niệm có giá trị xác thực khoa học cho văn hóa; văn hóa cần có khoa học chuyên ngành chứ không thể chỉ được giải thích hạn hẹp trong khuôn khổ của tâm lý học, sinh vật học và sinh lý học. Leslie Alvin White sinh ngày 19 tháng 01 năm 1900 tại Salida, Colorado, Mỹ.

 

 

Thời trẻ, L. White thích thiên văn học, từng có ý định theo học chuyên ngành vật lý học nhưng sau khi vào lực lượng hải quân Mỹ trong Chiến tranh thế giới lần I, ông lại đặc biệt quan tâm đến hành vi ứng xử của con người. Trước tiên đó là câu hỏi tại sao người ta chỉ dạy cho những người lính như ông về xã hội Mỹ, đất nước Mỹ cùng với bao sự thật liên quan bị bóp méo; sau đó là những câu hỏi liên quan đến việc tại sao các dân tộc, quốc gia lại cư xử như thế này chứ không phải như thế khác đã đưa L. White đến với tâm lý học và xã hội học. Ông đăng ký học cả hai chuyên ngành này tại Đại học Louisiana. Sau khi tốt nhiệp cứ nhân tâm lý học tại Louisiana vào năm 1923, ông đến học ở Đại học Columbia và năm sau nhận học vị thạc sĩ tâm lý học tại trường này.

Ở Đại học Columbia, L. white lại đam mê nhân học sau khi dự các khóa học do Alexander Goldenweiser – một cựu học trò của Franz Boas giảng dạy. Qua Alexander Goldenweiser, L. White hấp thụ phương pháp luận của trường phái Boas, đặc biệt quan tâm đến dân tộc học và có ác cảm với thuyết tiến hóa văn hóa truyền thống. Điều trớ trêu là không bao lâu sau đó, khi trực tiếp tiếp xúc với các công trình của Lewis Henry Morgan (1818-1881) và Herbert Spencer (1820-1903), L. White trở thành người phê phán Boas và lý luận của Boas bất kỳ khi nào có cơ hội. Theo ông, có thể Morgan và Spencer sai trong một số chi tiết nhưng giả thuyết chung về việc văn hóa có khuynh hướng tiến hóa từ những dạng thức đơn giản đến phức tạp hơn là đúng. L. White từ bỏ Đại học Columbia chuyển sang đại học Chicago và lấy bằng tiến sĩ nhân học tại đại học này năm 1927.

Sau khi nhận bằng tiến sĩ, L. White trở thành giáo sư của Đại học Buffalo (1927-1929), của Đại học Chicago và Đại học Michigan (1930-1970). Trong quá trình giảng dạy và trong các công trình nghiên cứu, L. White luôn đấu tranh cho quan niệm mới của mình về thuyết tiến hóa, ông gọi là học thuyết Tiến hóa mới (neo-evolutionism) hay Tiến hóa chung (general evolutionism). Ông cũng là người đi tiên phong trong việc kêu gọi các nhà nhân học hãy dừng lại việc thu thập các dữ liệu đơn thuần, thay vào đó cần đi sâu vào những ý nghĩa và cấu trúc bên trong của văn hóa. Ông đề xuất phải có một khoa học về văn hóa (culturology) để đáp ứng yêu cầu nghiên cứu văn hóa với tư cách là một đối tượng chuyên biệt, đặc thù.

Thuyết Tiến hóa mới của L. White chịu ảnh hưởng khá sâu sắc quan điểm của chủ nghĩa Marx. L. White cho rằng cho rằng mọi chế độ xã hội – văn hóa đều có cơ sở vật chất và kỹ thuật của nó và đó chính là cơ sở của sự tiến hóa. Theo ông, văn hóa là “hệ thống thống nhất có tổ chức” (organized, integrated system) bao gồm ba hệ thống cấu thành là kỹ thuật, xã hội và tư tưởng. Hệ thống kỹ thuật (technological system) được cấu thành từ những công cụ, phương tiện khai thác lương thực và tri thức; hệ thống xã hội (sociological system) được cấu thành từ những quan hệ xã hội trong các lĩnh vực như gia đình, kinh tế, chính trị, tôn giáo; hệ thống tư tưởng (ideological system) gồm tri thức, tín ngưỡng được biểu hiện ở các biểu tượng. Trong ba hệ thống này, hệ thống kỹ thuật đóng vai trò cơ sở vì liên quan trực tiếp đến nhu cầu sinh tồn của con người và trong cơ sở sinh tồn này năng lượng đóng vai trò quan trọng nhất. Chính vì vậy học thuyết của L. White còn được gọi là “Quyết định luận năng lượng” (energy determinism). Theo L. White, tính hiệu quả của sự biến đổi năng lượng để con người dễ sử dụng có liên quan trực tiếp đến sự tiến hóa của văn hóa. Trong những điều kiện giống nhau, hiệu quả sử dụng công cụ cao hay thấp sẽ quyết định trình độ phát triển của văn hóa. Ông cũng nhấn mạnh đến việc áp dụng thuyết tiến hóa mới như nguyên lý chung đối với mọi nền văn hóa nên học thuyết của ông còn được gọi là thuyết Tiến hóa chung (general evolutionism).

Học thuyết của L. White bị nhiều người đương thời phê phán, nhất là ý kiến cho rằng L. White đã thiếu tính kiểm chứng bằng các tư liệu dân tộc chí. Người phê phán mạnh mẽ nhất là Julian Steward (1902-1972), người luôn triển khai lý luận trên cơ sở tư liệu dân tộc chí và quan niệm mỗi nền văn hóa có một cách tiến hóa khác nhau do những điều kiện đặc thù của từng nền văn hóa. Thuyết tiến hóa của Julian Steward, do vậy, là thuyết Tiến hóa đa hệ (multilinear evolution) với nhiều luận điểm đối lập với học thuyết tiến hóa chung, đơn hệ của L. White.

L. White qua đời ngày 31 tháng 3 năm 1975 tại California vì bệnh tim.

Các công trình chính:

Khoa học văn hóa. Nghiên cứu về nhân loại và văn minh

(The Science of Culture. A Study of Man and Civilization), 1949, 1969, 1971  

Sự tiến hóa của văn hóa (The evolution of Culture), 1959

Các tiểu luận về Khoa học văn hóa (Essays in the Science of culture), 1960

Khái niệm “văn hóa” (The Concept of Culture), viết chung với Beth Dillingham, 1973

Khái niệm "Các hệ thống văn hóa". Bí quyết để hiểu các bộ lạc và các quốc gia (The concept of Cultural Systems. A Key to Understanding Tribes and Nations), 1975

Người biên soạn: Nguyễn Văn Hiệu

Lên trên

Cùng chủ đề

  • Julian Haynes Steward

  • Wen Yi'duo (Văn Nhất Đa)

  • Huang Wen'shan (Hoàng Văn Sơn)

  • Radcliff-Brown, Alfred Reginald

  • Sapir, Edward

Thông báo

Tư vấn khoa học và kỹ năng nghiên cứu…

Tủ sách văn hoá học Sài Gòn

  • Thư viện ảnh
  • Thư viện video
  • Tủ sách VHH

Phóng sự ảnh: Toạ đàm khoa học: Xây dựng…

Hình ảnh văn hóa Tết xưa (sưu tầm)

Phóng sự ảnh: Lễ hội truyền thống VHH 2011

Phóng sự ảnh Lễ hội truyền thống VHH 2010

Thành phố Sankt-Peterburg, Nga

Bộ ảnh: Việt Nam quê hương tôi 2

Tranh Bùi Xuân Phái

Bộ tem tượng Phật chùa Tây Phương

Bộ ảnh: Đá cổ Sapa

Bộ ảnh: Phong cảnh thiên nhiên

Bộ ảnh: Việt Nam quê hương tôi

"Biển, đảo Việt Nam - Nguồn cội tự bao đời":…

Con dê trong văn hóa và văn hóa Việt Nam

Văn hóa Tết ở Tp.HCM (Chương trình truyền…

Văn hóa Tp. HCM: Một năm nhìn lại và động…

Phong tục Tết cổ truyền của người Nam Bộ

Bánh tét và Tết phương Nam

Con ngựa trong văn hóa và văn hóa Việt Nam

Điện Biên Phủ - Cuộc chiến giữa hổ và voi

Nhìn lại toàn cảnh thế giới từ 1911-2011…

Tọa độ chết - một bộ phim Xô-Việt xúc động…

Video: Lễ hội dân gian Việt Nam

Văn hoá Việt từ phong tục chúc Tết

Văn hoá Tết Việt qua video

Tết ông Táo từ góc nhìn văn hoá học

“Nếp nhà Hà Nội” trên “Nhịp cầu vàng”: tòa…

Văn hóa Thăng Long - Hà Nội qua video: từ…

Hướng về 1000 năm TL-HN: Xem phim “Tử Cấm…

Hướng về 1000 năm TL-HN: Người Thăng Long…

Phim "Chuyện tử tế" – tập 2 (?!) của “Hà…

Default Image

Hướng về 1000 năm TL-HN: "Chuyện tử tế" -…

Sách “Di sản Ấn Độ trong văn hóa Việt Nam”

Nguyễn Văn Bốn. Tín ngưỡng thờ Mẫu của người…

Sách: Quản lý và khai thác di sản văn hóa…

Hồ Sĩ Quý. Con người và phát triển con người

Alonzo L. Hamby. Khái quát lịch sử Mỹ. Phần 3

Alonzo L. Hamby. Khái quát lịch sử Mỹ. Phần 2

Alonzo L. Hamby. Khái quát lịch sử Mỹ. Phần 1

Hồ Sỹ Quý. Tiến bộ xã hội: một số vấn đề về…

Hồ Sỹ Quý. Về Giá trị và Giá trị Châu Á (Phụ…

Hồ Sỹ Quý. Về Giá trị và Giá trị Châu Á…

Hồ Sĩ Quý. Về Giá trị và Giá trị Châu Á…

Sách: Chuyên đề Văn hoá học

Sách: Một số vấn đề về hệ giá trị Việt Nam…

FitzGerald. Sự bành trướng của Trung Hoa…

Hữu Đạt. Đặc trưng ngôn ngữ và văn hoá giao…

Sống chụ son sao (Tiễn dặn người yêu)

Gs. Mai Ngọc Chừ. Số phận & Tâm linh

Trần Văn Cơ. Những khái niệm ngôn ngữ học…

Đoàn Văn Chúc. Văn hóa học (Phần 3 - hết)

Đoàn Văn Chúc. Văn hóa học (Phần 2)

Các nhà VHH nổi tiếng

Julian Haynes Steward

Wen Yi'duo (Văn Nhất Đa)

Leslie Alvin White

Huang Wen'shan (Hoàng Văn Sơn)

Radcliff-Brown, Alfred Reginald

Sapir, Edward

Margaret Mead

Thăm dò ý kiến

Bạn thích cuốn "Cơ sở văn hoá VN" của tác giả nào nhất?

Chu Xuân Diên - 4.8%
Lê Văn Chưởng - 0.9%
Trần Diễm Thuý - 1%
Trần Ngọc Thêm - 37.4%
Trần Quốc Vượng - 53%
The voting for this poll has ended on: 26 06, 2020

Tổng mục lục website

tong muc luc

Tủ sách VHH Sài Gòn

tu sach VHH SG

Thống kê truy cập

  • Đang online :
  • 102
  • Tổng :
  • 3 8 1 7 2 5 8 0
  • Đại học quốc gia TPHCM
  • Đại học KHXH&NV
  • Tran Ngoc Them
  • T.c Văn hóa-Nghệ thuật
  • Tc VHDG
  • Viện NCCN
  • Khoa Văn hóa học
  • Khoa Đông phương học
  • Phòng QLKH
  • Khoa Việt Nam học
  • Khoa Hàn Quốc học
  • BM Nhật Bản học
  • Khoa Văn học - Ngôn ngữ
  • Khoa triết học
  • Khoa Quan hệ quốc tế
  • Khoa Xã hội học
  • Bảo tàng Lịch sử - Văn hóa
  • viettems.com
  • myfaifo.com
Previous Next Play Pause

vanhoahoc.vn (các tên miền phụ: vanhoahoc.edu.vn ; vanhoahoc.net)
© Copyright 2007-2015. Bản quyền thuộc Trung tâm Văn hóa học Lý luận và Ứng dụng, Trường Đại học KHXH & NV - ĐHQG Tp. HCM
ĐT (028) 39104078; Email: ttvanhoahoc@hcmussh.edu.vn; ttvanhoahoc@gmail.com. Giấy phép: số 526/GP-BC, do Bộ Thông tin và Truyền thông cấp ngày 27-11-2007
Ghi rõ nguồn vanhoahoc.vn khi phát hành lại các thông tin từ website này.

Website được phát triển bởi Nhà đăng ký tên miền chính thức Việt Nam trực thuộc Trung Tâm Internet VNNIC.

Các nhà văn hóa học nổi tiếng