Đến tham dự hội thảo có sự hiện diện của GS.TS Ngô Đức Thịnh, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu và Bảo tồn Văn hóa tín ngưỡng Việt Nam; TS. Huỳnh Văn Tới, Trưởng Ban Tuyên giáo tỉnh Đồng Nai; đồng chí Huỳnh Văn Đường, Phó Chủ tịch UBND TP.Châu Đốc, An Giang và đại diện Ban Quản trị lăng miếu núi Sam.
Các đại biểu cùng trao đổi, bàn bạc các bài tham luận
Về phía trường ĐHKHXH&NV, có sự tham dự của PGS.TS Võ Văn Sen, Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng, Trưởng Ban Tổ chức hội thảo; TS. Ngô Thị Phương Lan, Phó Trưởng Ban Tổ chức hội thảo; TS. Nguyễn Khắc Cảnh, Phó Hiệu trưởng; GS. TS Ngô Văn Lệ, Nguyên Hiệu trưởng; GS. TSKH Trần Ngọc Thêm, Giám đốc Trung tâm Văn hóa học lý luận và ứng dụng cùng 45 đại biểu, nhà nghiên cứu đến từ Bắc Ninh, Hà Nội, Hải Phòng, Hà Nam, Hưng Yên, Lạng Sơn, Nam Định, Bình Dương, Đồng Nai, An Giang...và đông đảo học viên cao học, sinh viên Trường ĐHKHXH&NV.
PGS.TS Võ Văn Sen, Hiệu trưởng Nhà trường phát biểu khai mạc
Trong bài phát biểu khai mạc hội thảo, PGS.TS Võ Văn Sen đã khẳng định: “Nền văn minh nông nghiệp lúa nước là nền tảng của những giá trị văn hóa, trong đó có tín ngưỡng thờ Mẫu. Nó mang khát vọng sinh sôi nảy nở, được chở che, bao dung tha thứ, thể hiện chữ “tâm” và “đức”, đề cao vai trò của người mẹ, tín ngưỡng trọng âm tính của người Việt Nam. Đó cũng là cách để giải thoát khỏi sự ràng buộc của Nho giáo phong kiến, tạo nên diện mạo văn hóa cả nước nói chung và vùng đất Nam bộ nói riêng, cùng với đó hình thành sự dung hợp đa văn hóa, nền văn hóa thống nhất trong đa dạng. Ban Tổ chức mong muốn các giáo sư, các nhà nghiên cứu, nghiên cứu sinh cùng thảo luận một cách cụ thể, sâu sắc các bình diện văn hóa tín ngưỡng thờ Mẫu ở Việt Nam, góp phần nâng cao nhận thức về văn hóa cho người dân, đặc biệt là giới trẻ trong quá trình hội nhập và phát triển”.
GS.TS Ngô Đức Thịnh,
Giám đốc Trung tâm nghiên cứu và Bảo tồn Văn hóa tín ngưỡng Việt Nam phát biểu
Tại phiên chung, GS.TS Ngô Đức Thịnh và PGS.TS Phan Thị Yến Tuyết đã trình bày các báo cáo đề dẫn: “Đạo Mẫu, tính độc đáo dân tộc và giá trị nhân loại”, “Hệ thống nữ thần biển trong tín ngưỡng thờ Mẫu và nữ thần ở vùng biển Nam Bộ”. Các báo cáo đều nhấn mạnh “tín ngưỡng thờ Mẫu là tín ngưỡng dân gian phổ biến, mang bản sắc văn hóa độc đáo của người Việt. Tín ngưỡng thờ mẫu ở Nam Bộ là sợi dây liên kết bản sắc văn hóa, không chỉ đóng góp cho kho tàng văn hóa của Việt Nam mà cả nhân loại”.
Ở phiên Tiểu ban, hội thảo chia làm 3 tiểu ban: Tiểu ban 1, chủ đề Các vấn đề lý luận tín ngưỡng thờ Mẫu ở Nam Bộ”, Tiểu ban 2 với chủ đề “Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu và nữ thần ở Nam Bộ” và Tiểu ban 3, chủ đề “Tín ngưỡng thờ Bà Thiên Hậu ở Nam Bộ”.
Ở tiểu ban 1, các nhà nghiên cứu đã trình bày 5 tham luận: “Lạm bàn về niên biểu tục thờ Mẫu và cá tính “Nam Bộ” trong di sản đình miếu – lăng tẩm nữ quý tộc Nam Bộ thời cận đại (PGS.TS. Phạm Đức Mạnh),”Tính tích hợp và dung hợp trong tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt Nam Bộ” (PGS.TS Phan An), “Tín ngưỡng thờ Mẫu ở Nam Bộ” (TS. Trần Hoàng Hảo), “Tuc thờ nữ thần ở Nam Bộ” (nhà nghiên cứu Trương Ngọc Tường), "Bản sắc Nam Bộ qua tục thờ nữ thần – nghiên cứu tục thờ Bà Thủy" (PGS. TS. Trần Thị An).
Ở tiểu ban 2, các tác giả đã trình bày 5 tham luận: “Nữ thần xứ Bắc gia nhập vào nhóm tôn giáo mới ở vùng đất mới: Về hình tượng Liễu Ngũ Nương thuộc Diêu Trì Cung của Cao Đài” (ThS. Chu Xuân Giao), “Lễ hội dân gian gắn liền với các tục thờ Nữ thần ở Đồng Nai – Một góc nhìn" (ThS. Phan Đình Dũng), ''Bàn thêm về hình tượng Muk (Bà Đen) – Một hóa thân của Nữ thần Po Ina Nagar người Champa trong tín ngưỡng thờ Mẫu của người việt ở Nam Bộ" (TS. Trương Văn Món), "Nghi thức diễn xướng bóng rỗi trong tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt Nam Bộ" (TS. Nguyễn Thị Hải Phượng), “Từ chùa Bà Ẩn Giáo tại TP. HCM suy nghĩ về tục thờ Nữ thần của người Việt” (ThS. Nguyễn Thị Tâm Anh).
Ở tiểu ban 3, 5 tham luận được trình bày là “Di tích Chùa Bà (thị xã Thủ Dầu Một) với tín ngưỡng thờ bà Thiên Hậu ở Bình Dương và Việt Nam” (nhà nghiên cứu Lương Chánh Tòng, Hoàng Thu Vân), “Dung lượng đa văn hóa qua tín ngưỡng thờ Thiên Hậu tại Nam Bộ Việt Nam” (TS. Nguyễn Ngọc Thơ, Trịnh Xuân Tuyết), “Lễ hội Thiên Hậu Thánh Mẫu của người Hoa của Nam Bộ (Nghiên cứu trường hợp tại Thiên Hậu Cung – Thủ Dầu Một, Bình Dương và Miếu Thiên Hậu, Quận 5, TP.HCM)” (Nghiên cứu sinh Đặng Hoàng Lan), “Sự hội nhập Nữ thần người Hoa trong tín ngưỡng dân gian ở miền Đông Nam Bộ” (ThS. Nguyễn Thị Nguyệt, TS. Huỳnh Văn Tới), “Vai trò xã hội của tín ngưỡng thờ Thiên Hậu ở TP.HCM” (Lê Thị Thanh Thúy).
Trong chuỗi các hoạt động xoay quanh hội thảo, chiều 24-4, Trung tâm Nghiên cứu và Bảo tồn Văn hóa tín ngưỡng Việt Nam đã tổ chức buổi nghi lễ hát chầu văn tại đền Hai Bà Trưng (số 23, Hoàng Hoa Thám, quận Bình Thạnh).
Ngày thứ hai của hội thảo diễn ra vào ngày 26-4 tại TP. Châu Đốc, tỉnh An Giang.
Nguồn: http://hcmussh.edu.vn
