HỌC VIÊN ĐOÀN THỊ THOA
Tên đề tài: “Văn hóa giao tiếp của người Việt ở miền Tây Nam Bộ”
Hướng dẫn khoa học: PGS.TS Phan Thu Hiền
Hội đồng chấm luận văn gồm:
Chủ tịch: GS.TSKH. Trần Ngọc Thêm (Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)
Thư ký: TS. Nguyễn Ngọc Trân Châu (Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)
Phản biện 1: GS. TS. Bùi Khánh Thế (Trường ĐH DL Ngoại ngữ - Tin học)
Phản biện 2: PGS.TS Phan An (Viện phát triển bền vững vùng Nam Bộ)
Ủy viên: PGS.TS Phan Thu Hiền (Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)
Điểm trung bình: 9,6
Bố cục luận văn:
DẪN NHẬP 1
1. Lý do chọn đề tài 1
2. Lịch sử vấn đề 1
3. Đối tượng và mục đích nghiên cứu 5
4. Phạm vi nghiên cứu 5
5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn 5
6. Phương pháp nghiên cứu và nguồn tư liệu 6
7. Bố cục luận văn 7
CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG 8
1.1. VĂN HÓA GIAO TIẾP 8
1.1.1. Giao tiếp 8
1.1.2. Văn hóa giao tiếp 22
1.2. ĐỊNH VỊ VĂN HÓA NGƯỜI VIỆT MIỀN TÂY NAM BỘ 27
1.2.1. Không gian văn hóa 27
1.2.2. Chủ thể văn hóa 31
1.2.3. Thời gian văn hóa 34
CHƯƠNG 2: VĂN HÓA NHẬN THỨC VỀ GIAO TIẾP CỦA NGƯỜI VIỆT MIỀN TÂY NAM BỘ 39
2.1. THÁI ĐỘ ĐỐI VỚI GIAO TIẾP 39
2.1.1. Cơ sở hình thành thái độ đối với giao tiếp của người Việt miền Tây Nam Bộ 39
2.1.2. Thái độ cởi mở trong giao tiếp 46
2.2. ĐÚC KẾT KINH NGHIỆM GIAO TIẾP 65
2.2.1. Kinh nghiệm phán xét tính cách, phẩm chất con người qua diện mạo, cử chỉ, hành động 65
2.2.2. Kinh nghiệm ứng xử trong giao tiếp 66
Tiểu kết 69
CHƯƠNG 3: VĂN HÓA TỔ CHỨC GIAO TIẾP CỦA NGƯỜI VIỆT MIỀN TÂY NAM BỘ 71
3.1. GIAO TIẾP TRONG GIA ĐÌNH 71
3.1.1. Quan hệ ông bà - cha mẹ - con cháu 71
3.1.2. Quan hệ vợ - chồng 79
3.1.3. Quan hệ anh, chị - em; con trai - con gái, dâu rể 86
3.1.4. Quan hệ họ hàng 92
3.2. GIAO TIẾP XÃ HỘI 96
3.2.1. Quan hệ với hàng xóm, láng giềng 96
3.2.2. Quan hệ bạn bè 107
3.2.3. Quan hệ lứa đôi 113
3.2.4. Quan hệ với người Hoa, Khmer, Chăm 121
Tiểu kết 128
CHƯƠNG 4: VĂN HÓA ỨNG XỬ TRONG GIAO TIẾP CỦA NGƯỜI VIỆT MIỀN TÂY NAM BỘ 129
4.1. TÍNH THẲNG THẮN, BỘC TRỰC, GIẢN DỊ 129
4.2. TÍNH CỤ THỂ, THỰC TIỄN 142
4.3. TÍNH DÂN CHỦ, PHÓNG KHOÁNG 151
4.4. CHẤT NAM TÍNH 160
Tiểu kết 167
KẾT LUẬN 168
TÀI LIỆU THAM KHẢO 173
HỌC VIÊN TRẦN BẢO THANH TRÚC
Tên đề tài: “Cái bếp trong văn hóa Tây Nam Bộ”
Hướng dẫn khoa học: PGS.TS Phan An
Hội đồng chấm luận văn gồm:
Chủ tịch: GS.TSKH. Trần Ngọc Thêm (Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)
Thư ký: TS. Trần Ngọc Khánh (Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)
Phản biện 1: TS. Nguyễn Văn Hiệu (Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)
Phản biện 2: TS. Phú Văn Hẳn (Viện phát triển bền vững vùng Nam Bộ)
Ủy viên: PGS.TS Phan An (Viện phát triển bền vững vùng Nam Bộ)
Điểm trung bình: 8,0
Bố cục luận văn:
MỞ ĐẦU 5
1. Lý do chọn đề tài 6
2. Đối tượng và mục đích nghiên cứu 8
3. Lịch sử vấn đề 10
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 11
5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn 12
6. Phương pháp nghiên cứu và nguồn tư liệu 12
7. Bố cục của luận văn 12
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 14
1.1 Một số khái niệm 15
1.1.1 Văn hóa 15
1.1.2 Biểu tượng 18
1.1.3 Bếp 21
1.2 Khái quát về Tây Nam Bộ 25
1.2.1 Đặc điểm địa lý, tự nhiên vùng đất Tây Nam Bộ 25
1.2.2 Người Việt ở Tây Nam Bộ và tính cách văn hóa vùng Tây Nam Bộ 30
Tiểu kết 38
CHƯƠNG 2: CÁI BẾP TÂY NAM BỘ 39
2.1 Không gian bếp 41
2.1.1 Vị trí gian bếp trong không gian sinh hoạt gia đình 41
2.1.2 Bài trí trong gian bếp 43
2.2 Phân loại bếp dùng trong gia đình 52
2.2.1 Theo vật liệu làm bếp 52
2.2.2 Theo chất đốt 55
2.3 Việc bếp núc 62
Tiểu kết 65
CHƯƠNG 3: CÁI BẾP TÂY NAM BỘ TRONG VĂN HÓA ỨNG XỬ 67
3.1 Cái bếp trong văn hóa ứng xử với môi trường tự nhiên 69
3.1.1 Việc tận dụng môi trường tự nhiên 69
3.1.2 Việc đối phó môi trường tự nhiên 73
3.2 Cái bếp trong văn hóa ứng xử với siêu nhiên 81
3.3 Cái bếp trong văn hóa ứng xử với môi trường xã hội 89
3.3.1 Văn hóa ứng xử với cá nhân 89
3.3.2 Văn hóa ứng xử với cộng đồng 99
Tiểu kết 106
KẾT LUẬN 107
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 111
Sách in 112
Sách điện tử 116
Trang thông tin mạng 117
PHỤ LỤC 120
Các câu tục ngữ - phong dao có liên quan đến bếp 121
Một số hình ảnh về cái bếp ở đồng bằng sông Hồng 124
