2. Văn hoá Doanh nhân là gì? Có thể có nhiều cách tiếp cận khác nhau để trả lời câu hỏi này. Văn hóa Doanh nhân là văn hóa của chủ thể tham gia vào tổ chức, điều hành các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ để phát triển kinh tế, xã hội. Văn hóa Doanh nhân là văn hóa của những cá nhân đang làm các “ông chủ”, “bà chủ” là các giám đốc trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh, dịch vụ… Có thể nói đây là văn hóa của người “vượt trội” trong lĩnh vực kinh tế, biết cách làm giàu cho mình và cho cộng đồng một cách hợp pháp. Trong truyền thống văn hóa Việt Nam , người vượt trội trong sản xuất kinh doanh chưa được coi trọng, thậm chí, có những thời điểm còn bị kìm hãm, kỳ thị. Để đưa đất nước bước vào thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập kinh tế quốc tế, việc đề cao vai trò, vị trí của đội ngũ doanh nhân Việt Nam ở tất cả các thành phần kinh tế khác nhau, tạo cơ hội và điều kiện để họ phát huy hết năng lực sáng tạo, tổ chức sản xuất kinh doanh, dịch vụ làm giàu cho mình và cho đất nước là một trong những trọng tâm của chiến lược phát triển kinh tế, xã hội đất nước. Vì vậy, xây dựng và phát triền văn hóa doanh nhân, nâng cao trình độ, bồi dưỡng phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, xây dựng nhân cách và bản lĩnh của đội ngũ doanh nhân không chỉ là công việc thuần tuý về kinh tế mà còn có ý nghĩa chính trị, xã hội và văn hóa hết sức to lớn. Nền kinh tế của đất nước không thể phát triển nếu thiếu đội ngũ doanh nhân giàu nhiệt tình cách mạng, yêu nước thương dân, thông thạo khoa học kỹ thuật công nghệ, am hiểu văn hóa dân tộc, có kỹ năng tổ chức và quản lý sản xuất giỏi, có ý chí và nghị lực vượt qua thách thức để đưa đất nước thoát khỏi đói nghèo, hội nhập với kinh tế khu vực và quốc tế.
3. Trong cấu trúc tinh thần của văn hóa doanh nhân, theo tôi có thể bao gồm:
Hệ quan điểm tư tưởng chính trị xã hội.
- Lý tưởng chính trị xã hôị, gắn với đất nước và dân tộc. Có trách nhiệm công dân cao.
- Có triết lý kinh doanh sáng tạo, nhân văn.
- Có tầm văn hóa cao và trình độ văn hóa chung rộng và sâu sắc. Am hiểu văn hóa dân tộc và văn hóa thế giới đương đại.
- Có khả năng nắm vững luật pháp trong nước và quốc tế.
Năng lực tư duy và khả năng nắm bắt cơ hội kinh doanh.
- Có khả năng xây dựng chiến lược và sách lược kinh doanh.
- Có tri thức chuyên sâu về lĩnh vực mình kinh doanh ở phạm vi quốc gia và quốc tế.
- Có khả năng tổ chức và quản lý giỏi. Biết sử dụng khoa học kỹ thuật và công nghệ thông tin trong quản lý và tổ chức sản xuất kinh doanh.
Biết phát huy dân chủ và khéo sử dụng tài năng, có khả năng kích thích sự sáng tạo của cộng đồng.
- Có năng lực đoàn kết nội bộ, chớp thời cơ, thu hút các nguồn lực từ nơi khác về với mình.
- Thực hiện dân chủ, cởi mở nhưng dám quyết đoán, dũng cảm, dám chịu trách nhiệm.
- Giàu lòng vị tha, nhân văn, nhân ái trong cuộc sống.
- Gương mẫu trong lối sống cá nhân và gia đình.
- Giàu khả năng thích ứng với sự đổi thay ở bên ngoài.
4. ở nước ta, truyền thống văn hóa doanh nhân bị đứt gẫy trong nhiều biến cố lịch sử, cũng có nguyên nhân khách quan, cũng có nguyên nhân chủ quan. Đã đến lúc chúng ta phải xây dựng, củng cố lại truyền thống văn hóa doanh nhân, tôn vinh những doanh nhân giỏi của đất nước ở những thời kỳ lịch sử khác nhau, tạo nên sự tiếp nối và phát huy truyền thống văn hóa doanh nhân trong thời kỳ mới. Theo chúng tôi, Trung tâm văn hóa doanh nhân cần tập hợp giới thiệu các gương mặt tiêu biểu của doanh nhân Việt Nam trong nước và nước ngoài, đề cao địa vị chính trị – xã hội của họ làm tấm gương cho lớp trẻ noi theo.
5. Trong quá trình đổi mới, văn hóa doanh nhân có thể là một giá trị do xã hội suy tôn những doanh nhân thành đạt ở trình độ cao trong sản xuất và kinh doanh. Nếu hiểu như vậy thì chúng ta cũng có thể xây dựng thương hiệu “văn hóa doanh nhân” như một biểu tượng phản ánh phẩm chất của doanh nhân, tạo nên diện mạo và uy tín của họ. Muốn xây dựng thương hiệu “văn hóa Doanh nhân” làm điểm tựa cho sức mạnh và sự vươn tới của doanh nhân Việt Nam, chúng ta cần suy nghĩ đến bộ tiêu chuẩn để đánh giá doanh nhân có đạt danh hiệu “Văn hóa doanh nhân” hay không? Khái niệm “Văn hóa doanh nhân” là khái niệm ước lệ, nếu chúng ta tạo cho nó một nội dung xác định thì cũng có thể dùng khái niệm này để đo đong đếm các doanh nhân và xác định mức độ phấn đấu của họ.
Có thể nêu ra một số tiêu chuẩn cơ bản của “Văn hóa Doanh nhân” Việt Nam như sau:
1. Có năng lực xây dựng và ban hành các quyết định sản xuất kinh doanh đúng đường lối của Đảng và Nhà nước.
2. Có khả năng tập hợp, đoàn kết cộng đồng để thực hiện các dự án kinh tế đề ra.
3. Am hiểu và thực hiện tốt trách nhiệm và nghĩa vụ công dân theo luật pháp trong nước và quốc tế.
4. Có ý thức trách nhiệm cao trong công việc xây dựng và phát triển đời sống vật chất và văn hóa của cộng đồng.
5. Có năng lực tổ chức, quản lý và điều hành giỏi, được nội bộ và các đối tác khác suy tôn.
6. Gương mẫu trong đạo đức, lối sống.
Để nhận diện rõ mô hình văn hóa doanh nhân ở nước ta hiện nay, theo tôi, các nhà nghiên cứu lịch sử, kinh tế và văn hóa cần đi sâu xây dựng một bộ sách giới thiệu các gương mặt văn hóa doanh nhân tiêu biểu ở Việt Nam qua các giai đoạn lịch sử khác nhau, đặc biệt là giới thiệu gương mặt trẻ hiện nay. Đội ngũ văn nghệ sĩ cần đi sâu phản ánh diện mạo của doanh nhân Việt Nam chia sẻ những thời cơ và thách thức trên con đường gập ghềnh, gian nan cùng với nhân dân làm giàu cho đất nước. Các phương tiện thông tin đại chúng như báo chí, xuất bản, phát thanh và truyền hình cần giới thiệu những tấm gương văn hóa doanh nhân tiêu biểu, đồng thời cũng sát cánh với doanh nhân tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc để giải phóng sức sản xuất. Tôi thấy rằng, doanh nhân và tầng lớp doanh nhân cần phải có vị trí xứng đáng hơn nữa trong các tác phẩm văn học, sân khấu, điện ảnh. Đảng và Nhà nước cần phải tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc để đội ngũ doanh nhân Việt Nam ngày càng lớn mạnh và tham gia tích cực vào sự nghiệp xây dựng đất nước vì mục tiêu “dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”.
Nguồn: vanhoadoanhnhanvietnam.net
