logo

  • Trang chủ
  • Giới thiệu
    • Thư ngỏ
    • Khái quát về Trung tâm
    • Nhân lực Trung tâm
      • Thành viên Trung tâm
      • Cộng tác viên
    • Giới thiệu Khoa Văn hóa học
      • Khái quát về Khoa
      • Nhân lực của Khoa
  • Tin tức
    • Tin nhà (Trung tâm)
    • Tin ngành
    • Tin liên quan
  • Đào tạo - Huấn luyện
    • Các chương trình
    • Tổ chức và Hiệu quả
    • Đào tạo ở Khoa VHH
      • Chương trình đào tạo
      • Kết quả đào tạo
  • Nghiên cứu
    • Lý luận văn hóa học
      • LLVHH: Những vấn đề chung
      • VHH: Phương pháp nghiên cứu
      • VHH: Các trường phái - trào lưu
      • Loại hình và phổ quát văn hóa
      • Các bình diện của văn hóa
      • Văn hóa học so sánh
      • Vũ trụ quan phương Đông
      • Văn hóa và phát triển
      • VHH và các khoa học giáp ranh
    • Văn hóa Việt Nam
      • VHVN: Những vấn đề chung
      • Văn hóa cổ-trung đại ở Viêt Nam
      • Văn hóa các dân tộc thiểu số
      • Văn hóa Nam Bộ
      • Văn hóa nhận thức
      • Văn hóa tổ chức đời sống tập thể
      • Văn hóa tổ chức đời sống cá nhân
      • Văn hóa ứng xử với môi trường tự nhiên
      • Văn hóa ứng xử với môi trường xã hội
    • Văn hóa thế giới
      • VH Phương Đông: Những vấn đề chung
      • VH Phương Tây: Những vấn đề chung
      • Quan hệ văn hóa Đông - Tây
      • Văn hóa Trung Hoa và Đông Bắc Á
      • Văn hóa Đông Nam Á
      • Văn hóa Nam Á và Tây Nam Á
      • Văn hóa châu Âu
      • Văn hóa châu Mỹ
      • Văn hóa châu Phi và châu Úc
    • Văn hóa học ứng dụng
      • VHƯD: Những vấn đề chung
      • VHH nghệ thuật
      • Văn hóa đại chúng
      • Văn hóa giao tiếp
      • Văn hóa du lịch
      • Văn hóa đô thị
      • Văn hóa kinh tế
      • Văn hóa quản trị
      • Văn hóa giáo dục - khoa học
    • Tài liệu phổ cập VHH
      • Văn hóa Việt Nam
      • Văn hóa thế giới
      • VHH ứng dụng
    • Tài liệu tiếng nước ngoài
      • Theory of Culturology
      • Vietnamese Culture
      • Applied Culturology
      • Other Cultures
      • 中文
      • Pусский язык
    • Thư Viện Số (Sách - Ảnh - Video)
      • Tủ sách Văn hoá học
      • Thư viện ảnh
      • Thư viện video
    • Các nhà văn hóa học nổi tiếng
  • Tiện ích
    • Dịch vụ Văn hóa học
    • Dịch vụ ngoài VHH
    • Trợ giúp vi tính
    • Từ điển Văn hóa học
    • Thư viện TT và Khoa
    • Tổng mục lục website
    • Tủ sách VHH Sài Gòn
    • Giải đáp thắc mắc
  • Thư giãn VHH
    • Văn chương Việt Nam
    • Văn chương nước ngoài
    • Nghệ thuật Việt Nam
    • Nghệ thuật thế giới
    • Hình ảnh vui
    • Video vui
  • Diễn đàn
  • Liên hệ
  • Trang chủ
  • Nghiên cứu
  • Tài liệu phổ cập VHH
  • Văn hóa thế giới
Thursday, 07 January 2010 21:00

Hong Yu. Những cấm kỵ đối với con số

Người post bài:  TT VHH

 

 

 

CẤM KỴ ĐỐI VỚI NHỮNG CON SỐ

Hong Yu (Trung Quốc)

Trần Duy Khương dịch

 

Hong Yu 2004: Cấm kỵ – Trung Quốc dân tục văn hoá. Trung Quốc Xã hội xuất bản xã

鴻宇 2004: 禁忌 ─ 中國民俗文化。中國社會出版社

 

Trong cuộc sống thực tiễn lâu dài, con người cũng có rất nhiều cấm kỵ liên quan về con số, vì vậy mà người ta con số cũng có sự khác biệt giữa tốt lành và hung hiểm. Những con số tốt lành thường là số chẵn, vì người ta thường nói sự tốt thì thành đôi; trong thời gian cưới hỏi của người vùng Dương Châu, người ta thích chọn những ngày có mang con số sáu, bởi vì khẩu ngữ có câu: “sáu sáu đại thuận lợi”.

 

 

 

 

Trước đây, các thương nhân khi đi xa thì thường chọn ngày mang số tám để xuất hành, đó là do dựa vào lời tốt lành “muốn phát đạt thì không rời số tám” mà có sự chọn lựa như vậy. Những con số bị kiêng kỵ là những con số mà người ta cho rằng nó mang ý nghĩa nguy hiểm, nếu không cô độc, ly tán thì cũng là lâm chung, chết chóc, chúng đều là những điều rất xấu. Từ một cho đến một trăm, ta cũng đã có rất nhiều những con số mà cần phải tránh chúng.

Số “một” cũng đã bắt đầu cho sự kiêng kỵ. “Một” là số lẻ, nếu như tặng lễ vật cho ngày hôn lễ hay chúc thọ của người khác thì kỵ không tặng vật mang con số lẻ, lễ vật gặp mặt của người kết hôn tặng cho kẻ bề dưới thì cũng kỵ con số lẻ, ở đây cũng mang một hy vọng “sự tốt thành đôi”.

“Hai” tuy là số chẵn nhưng cũng bị kiêng kỵ trong một số trường hợp. Như khi tặng lễ cho người bị bệnh hoặc cho tang gia thì lại kiêng kỵ số cặp đôi. Đối với tộc người Mãn, người Triều Tiên, người Hán thì họ kỵ không chuyển cữu vào ngày chẵn, bởi vì ai lại muốn chuyện không mong muốn mà lại đi thành cặp thành đôi bao giờ.

Kỵ số “ba” (三sān), vì nó hài âm với chữ “ly tán” (散sàn). Đối với người vùng Dương Châu, khi mừng thọ thì kiêng con số này, gọi là nam không làm “ba”, nữ không làm “bốn”, tức là chỉ năm tuổi “ba mươi” và “bốn mươi”. Trên một tầng ý nghĩa thì “ba mươi” và “bốn mươi” tuổi là con số không lớn, không thể mừng thọ được, ở một tầng ý nghĩa khác thì “ba” (三sān) và “ ly tán” (散sàn), “bốn” (四sì) và “chết chóc” (死sǐ) hài âm với nhau, sẽ không tốt. Nhưng ngược lại thì nam có thể mừng thọ lúc bốn mươi, và nữ có thể mừng thọ lúc ba mươi tuổi, ở đây là chỉ nhằm phá được ly tán và chết chóc mà thôi. Thời xưa, người phụ nữ không có địa vị, rất sợ bị ly tán, nếu làm thọ “ba” rồi thì sẽ không sợ bị ly tán nữa, con đàn ông thì khi làm thọ “bốn” rồi thì cũng phá được phép, nếu phải chết thì cũng không chết được.

Kỵ con số “bốn” (四 sì), ví nó hài âm với “chết chóc” (死sǐ). Vì vậy mà có một vài khu vực miền Đông Bắc kiêng kỵ con số bốn, nên phàm là con số bốn thì đều bị kiêng kỵ.

Kỵ con số “năm”, người Trung Quốc xưa kỵ sinh con vào ngày năm tháng năm âm lịch. Ngày mùng năm kỵ không phơi chiếu nệm, kỵ lợp nhà, vì cho rằng làm như thế đều không tốt.

Kỵ con số “bảy”, có câu cấm kỵ rằng “mùng bảy không đi, mùng tám không về”, ở đây có nghĩa là phụ nữ không được lựa ngày mùng bảy và ngày mùng tám để đi ra ngoài và trở về nhà. Dương Châu có câu tục ngữ: “gặp bảy không thuận”, đó là do trong xã hội phong kiến xưa có luật “thất xuất” đối với phụ nữ, nếu phạm vào trong bảy điều luật ấy thì đàn ông có quyền thôi vợ. Kỵ số tám, vì số tám 八 là bộ thủ của chữ phân 分, sợ rằng sẽ phải biệt ly.

Kỵ con số “chín”,  vì vùng Gia Hồ ở Hàng Châu đều cân thể trọng vào ngày lập hạ, sau khi cân xong phải báo số, nhưng không báo con số chín, nếu gặp số chín thì phải báo làm số “mười”, bảo là lấy điều cát lợi. Ở một số khu tập thể của người Dư thì cấm viết con số “chín”, vì trong thần thoại truyền thuyết thì tổ tiên của tộc người Dư là con thần khuyển, mà khuyển 犬và cửu 九lại có dạng tự tương cận nhau, vì vậy mà kỵ con số chín.

Những con số của tháng bị cấm kỵ là tháng giêng, tháng hai, tháng năm, tháng bảy, tháng chín âm lịch. Ở Triết Giang trước đây, người ta không làm nhà vào tháng giêng, tháng chín; không xây bếp vào tháng hai, tháng tám. Trước đây, ở khu vực người Hán và một vài khu vực tộc người khác, người ta kiêng không kết hôn vào năm, bảy, chín, vì cho rằng đó là những con số không tốt.

Kỵ con số “mười tám”, người Dư kỵ để con trai con gái kết hôn vào lúc mười tám tuổi, người ta cho rằng, nếu kết hôn vào lúc ấy thì sẽ gặp phải “mười tám nạn”.

Kỵ con số “hai mươi” (nhị thập), khi người Triết Giang đọc từ “nhị thập” đến “nhị thập cửu” thì người ta đọc là “trấp nhất”, “trấp nhị” cho đến “trấp cửu”. Nghe bảo rằng, vào thời Xuân Thu Chiến Quốc, Ngô Vương có một người con gái tên là Nhĩ Thích 尔释, bị mắc xương cá mà chết. Nhĩ Thích (ěr shi) có âm đọc tương cận với “hai mươi” (èr shí), Ngô Vương mỗi lần nghe thấy chữ “hai mươi” bèn nhớ đến con gái Nhĩ Thích của mình mà khóc. Để kỵ húy Nhĩ Thích, nên người đời sau đổi “nhị thập” (二十hai mươi) thành “trấp” (廿 hai mươi).

Kỵ con số “ba mươi sáu”, ở suốt một dãy vùng Hồ Bắc đến Trường Dương, người ta nói số ba mươi sáu (tam thập lục) là giờ khắc nguy hiểm, vì vậy mà kỵ đọc đến số này. Khi ghi vào sổ số người mang lễ vật, khi viết đến con số ba mươi lăm người thì để rống con số ba mươi sáu, sau đó viết tiếp con số ba mươi bảy. Có người nói rằng, sở dĩ kỵ dùng con số ba mươi sáu là do Chu Du của Đông Ngô xưa chết vào lúc ba mươi sáu tuổi.

Kỵ con số “bốn mươi lăm”, theo “Biện Lương tỏa ký” thì: “Dân gian đất Biện lưu truyền rằng: Lão Bao (Chửng) phụng mệnh Trần Châu đi phát lương, giữa đường bị cướp, chỉ có Kiều Trang Vương Bát thoát ra khỏi vòng nguy hiểm nên mới tránh đuợc nạn. Lúc ấy, ông vừa đúng bốn mươi lăm tuổi, nên dân gian cho rằng vào cái tuổi bốn mươi lăm thì tất sẽ có ách nạn, do vậy mà phải tránh nói đến số bốn mươi lăm tuổi, đa số là đổi sang bốn mươi bốn hoặc bốn mươi sáu để tránh nạn vậy”.

Kỵ con số “bảy mươi ba”, “bảy mươi bốn”, tục ngữ có câu: “Vào năm tám bốn bảy ba, Diêm Vương không thỉnh thì ta cũng về”. Nghe nói rằng, Khổng tử (Khâu) chết vào năm bảy mươi ba tuổi, Mạnh tử chết vào năm tám mươi bốn tuổi, thế nên ngươi ta mới lấy con số này làm con số đại kỵ, nếu như có thể qua được tuổi bảy mươi ba, thì cũng giống như vừa nhảy qua được một cái cánh cửa nạn tai, sau này có thể sống đến tám mươi bốn tuổi. Và cũng tương tự, khi đến cái cửa ải tám mươi bốn tuổi mà cũng vượt qua được thì có thể hy vọng là sống đến trăm tuổi.

Kỵ con số “tám mươi mốt”, đối với khu vực Hồ Châu Triết Giang, phàm là những người hưởng dương thọ vừa đúng tám mươi mốt tuổi mà lìa đời thì người ta cho rằng, khí số đã tận, vì chín lần chín tám mươi mốt, người đời sau sẽ lâm vào cảnh bần cùng. Vì vậy nên người ta phải tháo dỡ bàn tính ra, đợi đến khi người chết ngừng thở thì ném bàn tính ấy ra cửa sổ, cho rằng như thế sẽ phá được tai họa.

Lên trên

Cùng chủ đề

  • Barry Eichengreen. Cách quản lý cuộc khủng hoảng nợ toàn cầu sắp tới

  • Eric Ellingsen. Kiến trúc và sinh học

  • Trần Xuân Tiến. Nhịp thở hiện đại của văn học thiếu nhi Hàn Quốc

  • Shlomo Ben-Ami. Nguồn gốc chủ nghĩa thánh chiến ở châu Âu hiện nay

  • Nguyễn Hào Hải. Tín ngưỡng hướng về con người

Thông báo

Tư vấn khoa học và kỹ năng nghiên cứu…

Tủ sách văn hoá học Sài Gòn

  • Thư viện ảnh
  • Thư viện video
  • Tủ sách VHH

Phóng sự ảnh: Toạ đàm khoa học: Xây dựng…

Hình ảnh văn hóa Tết xưa (sưu tầm)

Phóng sự ảnh: Lễ hội truyền thống VHH 2011

Phóng sự ảnh Lễ hội truyền thống VHH 2010

Thành phố Sankt-Peterburg, Nga

Bộ ảnh: Việt Nam quê hương tôi 2

Tranh Bùi Xuân Phái

Bộ tem tượng Phật chùa Tây Phương

Bộ ảnh: Đá cổ Sapa

Bộ ảnh: Phong cảnh thiên nhiên

Bộ ảnh: Việt Nam quê hương tôi

"Biển, đảo Việt Nam - Nguồn cội tự bao đời":…

Con dê trong văn hóa và văn hóa Việt Nam

Văn hóa Tết ở Tp.HCM (Chương trình truyền…

Văn hóa Tp. HCM: Một năm nhìn lại và động…

Phong tục Tết cổ truyền của người Nam Bộ

Bánh tét và Tết phương Nam

Con ngựa trong văn hóa và văn hóa Việt Nam

Điện Biên Phủ - Cuộc chiến giữa hổ và voi

Nhìn lại toàn cảnh thế giới từ 1911-2011…

Tọa độ chết - một bộ phim Xô-Việt xúc động…

Video: Lễ hội dân gian Việt Nam

Văn hoá Việt từ phong tục chúc Tết

Văn hoá Tết Việt qua video

Tết ông Táo từ góc nhìn văn hoá học

“Nếp nhà Hà Nội” trên “Nhịp cầu vàng”: tòa…

Văn hóa Thăng Long - Hà Nội qua video: từ…

Hướng về 1000 năm TL-HN: Xem phim “Tử Cấm…

Hướng về 1000 năm TL-HN: Người Thăng Long…

Phim "Chuyện tử tế" – tập 2 (?!) của “Hà…

Default Image

Hướng về 1000 năm TL-HN: "Chuyện tử tế" -…

Sách “Di sản Ấn Độ trong văn hóa Việt Nam”

Nguyễn Văn Bốn. Tín ngưỡng thờ Mẫu của người…

Sách: Quản lý và khai thác di sản văn hóa…

Hồ Sĩ Quý. Con người và phát triển con người

Alonzo L. Hamby. Khái quát lịch sử Mỹ. Phần 3

Alonzo L. Hamby. Khái quát lịch sử Mỹ. Phần 2

Alonzo L. Hamby. Khái quát lịch sử Mỹ. Phần 1

Hồ Sỹ Quý. Tiến bộ xã hội: một số vấn đề về…

Hồ Sỹ Quý. Về Giá trị và Giá trị Châu Á (Phụ…

Hồ Sỹ Quý. Về Giá trị và Giá trị Châu Á…

Hồ Sĩ Quý. Về Giá trị và Giá trị Châu Á…

Sách: Chuyên đề Văn hoá học

Sách: Một số vấn đề về hệ giá trị Việt Nam…

FitzGerald. Sự bành trướng của Trung Hoa…

Hữu Đạt. Đặc trưng ngôn ngữ và văn hoá giao…

Sống chụ son sao (Tiễn dặn người yêu)

Gs. Mai Ngọc Chừ. Số phận & Tâm linh

Trần Văn Cơ. Những khái niệm ngôn ngữ học…

Đoàn Văn Chúc. Văn hóa học (Phần 3 - hết)

Đoàn Văn Chúc. Văn hóa học (Phần 2)

Các nhà VHH nổi tiếng

Julian Haynes Steward

Wen Yi'duo (Văn Nhất Đa)

Leslie Alvin White

Huang Wen'shan (Hoàng Văn Sơn)

Radcliff-Brown, Alfred Reginald

Sapir, Edward

Margaret Mead

Thăm dò ý kiến

Bạn thích cuốn "Cơ sở văn hoá VN" của tác giả nào nhất?

Chu Xuân Diên - 4.8%
Lê Văn Chưởng - 0.9%
Trần Diễm Thuý - 1%
Trần Ngọc Thêm - 37.4%
Trần Quốc Vượng - 53%
The voting for this poll has ended on: 26 06, 2020

Tổng mục lục website

tong muc luc

Tủ sách VHH Sài Gòn

tu sach VHH SG

Thống kê truy cập

  • Đang online :
  • 56
  • Tổng :
  • 3 8 1 8 3 7 3 1
  • Đại học quốc gia TPHCM
  • Đại học KHXH&NV
  • Tran Ngoc Them
  • T.c Văn hóa-Nghệ thuật
  • Tc VHDG
  • Viện NCCN
  • Khoa Văn hóa học
  • Khoa Đông phương học
  • Phòng QLKH
  • Khoa Việt Nam học
  • Khoa Hàn Quốc học
  • BM Nhật Bản học
  • Khoa Văn học - Ngôn ngữ
  • Khoa triết học
  • Khoa Quan hệ quốc tế
  • Khoa Xã hội học
  • Bảo tàng Lịch sử - Văn hóa
  • viettems.com
  • myfaifo.com
Previous Next Play Pause

vanhoahoc.vn (các tên miền phụ: vanhoahoc.edu.vn ; vanhoahoc.net)
© Copyright 2007-2015. Bản quyền thuộc Trung tâm Văn hóa học Lý luận và Ứng dụng, Trường Đại học KHXH & NV - ĐHQG Tp. HCM
ĐT (028) 39104078; Email: ttvanhoahoc@hcmussh.edu.vn; ttvanhoahoc@gmail.com. Giấy phép: số 526/GP-BC, do Bộ Thông tin và Truyền thông cấp ngày 27-11-2007
Ghi rõ nguồn vanhoahoc.vn khi phát hành lại các thông tin từ website này.

Website được phát triển bởi Nhà đăng ký tên miền chính thức Việt Nam trực thuộc Trung Tâm Internet VNNIC.

Văn hóa thế giới