Hội thảo thu hút các đại biểu đến từ tỉnh thành, các trường đại học ở Tây Nam Bộ về tham dự

Chương trình KHCN cấp quốc gia chủ đề Khoa học và công nghệ phục vụ phát triển bền vững Tây Nam Bộ giai đoạn 2014-2019được Bộ KHCN phê duyệt với mục tiêu chính:

(1) Cung cấp luận cứ khoa học cho việc hoạch định chiến lược, chính sách;
(2) Đẩy mạnh ứng dụng KH&CN;
(3) Triển khai các giải pháp KH&CN phục vụ và phát triển bền vững, phù hợp với đặc thù và thế mạnh của vùng Tây Nam Bộ, có tính đến bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế.
Chương trình Tây Nam Bộ có các nội dung chính sau:
(1) Nghiên cứu xây dựng luận cứ khoa học cho việc hoạch định và thực hiện chiến lược, chính sách phát triển bền vững vùng Tây Nam Bộ;
(2) Nghiên cứu các giải pháp KH&CN liên ngành để thúc đẩy liên kết nội vùng và liên kết vùng trong phát triển bền vững vùng Tây Nam Bộ;
(3) Triển khai các giải pháp KH&CN phục vụ phát triển Kinh tế-Xã hội vùng Tây Nam Bộ.

Chương trình này do hai đơn vị đồng chủ trì là Viện Hàn lâm KHXHVN và ĐHQG-HCM. Cho đến nay đã có 13 đề tài đã và đang được triển khai gồm:
1) Hợp tác xuyên biên giới của vùng Tây Nam Bộ
2) Thể chế phát triển bền vững vùng Tây Nam Bộ
3) Hệ thống chính trị cơ sở với yêu cầu phát triển bền vững vùng Tây Nam Bộ hiện nay
4) Vấn đề dân số và di dân trong phát triển bền vững vùng Tây Nam Bộ
5) Phát triển nguồn nhân lực và nhân lực chất lượng cao phục vụ phát triển bền vững vùng Tây Nam Bộ
6) Nghiên cứu tổng thể vấn đề dân tộc đối với việc phát triển bền vững vùng Tây Nam Bộ
7) Nghiên cứu tổng thể vấn đề tôn giáo đối với việc phát triển bền vững vùng Tây Nam Bộ
8) Nghiên cứu luận cứ khoa học và đề xuất hệ giải pháp đột phá nhằm hiện thực hóa đặc khu kinh tế Phú Quốc;
9) Tổng kết 30 năm đổi mới và phát triển vùng Tây Nam Bộ trên quan điểm phát triển bền vững;
10) Vấn đề đảm bảo quốc phòng và an ninh cho phát triển bền vững vùng Tây Nam Bộ (đã ký hợp đồng từ 1/1/2017 nhưng cho đến nay chưa nhận được kinh phí)
11) Thực trạng, định hướng và giải pháp phát triển nông nghiệp và thủy sản bền vững vùng Tây Nam Bộ
12) Thực trạng, định hướng và giải pháp phát triển kết cấu hạ tầng bền vững vùng Tây Nam Bộ
13) Nghiên cứu đề xuất cơ chế, chính sách liên kết nội vùng và liên vùng đối với vùng Tây Nam Bộ theo hướng phát triển bền vững.

TS. Lê Hữu Phước - Phó Hiệu trưởng Trường ĐHKHXH&NV-ĐHQG-HCM (thứ 3 từ phải sang) tham dự hội thảo

Các đề tài đợt 1 (2015) hiện đang trong quá trình hoàn tất bước đầu đã đề xuất nhiều cơ sở lý luận và thực tiễn, các bộ giải pháp quan trọng giúp xây dựng chiến lược, chính sách phát triển vùng Tây Nam Bộ. Các đơn vị tham gia thực hiện chủ yếu có các Viện, Trung tâm trực thuộc Viện Hàn Lâm KHXHVN, Viện KHXH vùng Nam Bộ, Trường ĐH Cần Thơ, Trường ĐH Cửu Long, Trường ĐH Y Dược, Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy hải sản 2, Viện Dược liệu – Bộ Y tế…

Hội thảo lần này tại Đồng Tháp là diễn đàn khoa học quan trọng thảo luận để định hướng về các nhiệm vụ KHCN trọng tâm ưu tiên cho giai đoạn 2018-2019 và dự kiến đến năm 2020 để xác định các nhiệm vụ KH&CN và tuyển chọn các đơn vị chủ trì triển khai thực hiện nhằm thực hiện đầy đủ các nội dung và đạt kết quả tốt theo mục tiêu, nội dung, kết quả và sản phẩm của chương trình đã được Bộ KHCN phê duyệt.

Dưới đây là một số định hướng chính:

(1) Nghiên cứu về những vấn đề đặt ra cho phát triển bền vững vùng Tây Nam Bộ từ đặc trưng địa- văn hóa, đặc trưng con người và vùng đất;
(2) Nghiên cứu các mô hình phát triển bền vững và vấn đề liên kết vùng, liên vùng, vấn đề phối hợp giữa các bên để thực hiện các mô hình phát triển;
(3) Nghiên cứu về liên kết cụm ngành có lợi thế cạnh tranh của vùng Tây Nam Bộ nhằm phát triển bền vững vùng;
(4) Nghiên cứu về phát triển du lịch dựa trên tài nguyên nhân văn của vùng Tây Nam Bộ;
(5) Điều tra tổng thể, xây dựng bộ chỉ tiêu phát triển bền vững vùng Tây Nam Bộ.

Phần thảo luận, các đại biểu đề xuất đặt hàng nghiên cứu tổng thể và có hệ thống các vấn đề sau:
+ Vấn đề sông Mekong, vấn đề biển tiến và xói mòn, lở đất… toàn vùng Tây Nam Bộ;
+ Nguồn nhân lực chất lượng chưa xứng tầm: chưa qua đào tạo, còn phụ thuộc Đông Nam Á;
+ Tính liên kết các địa phương nên cần nghiên cứu dài hơn để đánh giá thực trạng nguồn nước, sử dụng nguồn nước.
+ Nghiên cứu phát triển công nghệ nâng cao chất lượng nông sản (lúa gạo không đường…), xây dựng chuỗi giá trị.
+ Cơ khí hóa sản xuất nông nghiệp, máy cấy vùi phân bón. Nghiên cứu sử dụng rơm bằng cơ giới, tái bổ sung nguồn hữu cơ cho đồng ruộng, thu hút FDI cho đồng bằng Sông Cửu Long.
+ Công tác khuyến nông phù hợp điều kiện kinh tế thị trường; tái cơ cấu nông nghiệp, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi.
+ Hệ thống doanh nghiệp nông nghiệp, kết nối thị trường; Xây dựng chuỗi giá trị ngành hàng lúa gạo.
+ Kiên quyết đấu tranh pháp lý quốc tế chống đập ngăn dòng Mekong, chống biến đổi khí hậu v.v..

Ở Phiên Bế mạc hội thảo, đồng chí Lê Minh Hoan - Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp đề xuất các vấn đề chính đề nghị đầu tư trong thời gian sắp tới gồm:
• Nông nghiệp ĐBSCL từ nền sản xuất nông nghiệp (sản lượng, chất lượng) sang nền kinh tế nông nghiệp (giá trị tăng, chế biến, bảo quản, thị trường);
• Tích tụ đất đai và mở rộng hạn điền: thời cơ và thách thức;
• Thu hút FDI cho ĐBSCL vì sao và làm sao?
• Nông dân từ sản xuất đến thị trường: lực đẩy và lực kéo?
• Đổi mới công tác khuyến nông phù hợp với sự vận động kinh tế thị trường;
• Hợp tác công-tư trong nghiên cứu khoa học phục vụ phát triển bền vững vùng Tây Nam Bộ;
Tổng kết hội thảo, PGS.TS. Huỳnh Thành Đạt tổng thuật nội dung chính của hội thảo, theo đó các vấn đề tiếp tục đầu tư nghiên cứu và ứng dụng thuộc các bình diện cụ thể sau:
• Phát triển bền vững: Liên kết vùng, hạ tầng;
• Chuyển đổi cơ cấu nông nghiệp – Sản phẩm chủ lực;
• Chuỗi giá trị;
• Xói lở, môi trường, an ninh nguồn nước, an ninh lương thực; giáo dục nguồn nhân lực

Nhiều chương trình thảo luận về phát triển Tây Nam Bộ đã được bàn luận

Đồng thời, Hội thảo đề nghị Chính phủ cho phép kéo dài Chương trình Tây Nam Bộ đến 2020. Hội thảo kết thúc lúc 12 giờ 30 cùng ngày.

Tóm tắt các đề tài KHCH trong lĩnh vực KHXHNV trong file đính kèm.

Nguồn: hcmussh.edu.vn Phòng QLKH-DA