Một số nữ trí thức được giáo dục tốt đẹp bắt đầu nhìn nhận bản thân nữ giới của mình, chị em bắt đầu thật sự nhìn nhận thận trọng địa vị nữ giới của tự thân, chị em bắt đầu truy hỏi, là phụ nữ, rốt cục chị em cần những cái gì? Trong sự biến thiên của xã hội của thời đại, rút cuộc phụ nữ ở vào địa vị như thế nào? Chị em cảm thấy sâu sắc hoàn cảnh khó khăn của nữ giới: Một mặt phải đối mặt với mâu thuẫn giữa cá nhân và xã hội, mặt khác lại phải đối mặt với mâu thuẫn giữa nam giới và nữ giới.

Từ cuối thập niên 80 và đầu thập niên 90 của thế kỷ trước, văn học nữ tính bắt đầu có sự bật dậy của ý thức bản thể về sự sống của nữ giới. Các nữ nhà văn Trung Quốc bắt đầu bước ra khỏi sự phê phán xã hội đơn nhất, bóc trần những hiểu nhầm của tâm lý xã hội và sự phê phán chung chung về tính cách bi kịch, tiến lên tìm lại tự ngã và nhìn nhận tự ngã của nữ giới, tiến vào thời đại tiến hành khám phá ý thức bản thể về sự sống của nữ giới.

Cái gọi là ý thức bản thể về sự sống của nữ giới, tức là sự thể nghiệm sinh lý, dục vọng sống, ý thức giới độc đáo đặc biệt của người phụ nữ, cho đến lưu trình sống của toàn thể giới nữ. Sự chuyển biến này là sự tự giác của ý thức văn học nữ tính và sự tự giác của ý thức văn hóa của nữ giới, bởi vì chị em dần dần ý thức được rằng nữ giới là những người tham gia vào đời sống xã hội, cũng là những người sáng tạo ra lịch sử của nữ giới, trong quá trình tìm tòi khám phá vận mệnh của nữ giới, tự thân phụ nữ  không thể vắng mặt.

Phát triển đến sau thập niên 90, văn học nữ tính đã tiến vào thời kỳ phồn vinh đa nguyên. Trong thời đại tư tưởng nhảy vọt này, các trào lưu tư tưởng xã hội hoà nhập dung hoà với nhau cùng tồn tại, các trường phái của chủ nghĩa nữ tính phương Tây cũng dần dần ngấm ngầm chuyển hóa vào tầm nhìn và ý thức sáng tác của càng nhiều nữ nhà văn. Rồi cuộc sống xã hội thay đổi một cách mạnh mẽ và mau lẹ cũng thúc đẩy các nữ nhà văn buộc phải mở rộng tầm mắt nhìn vào bối cảnh lớn của sinh tồn xã hội, mà không còn co mình trong mảnh đất nhỏ hẹp tranh giành quyền lợi giữa nam và nữ nữa. Ngày càng nhiều nữ trí thức được giáo dục hiện đại tôi rèn, bắt đầu cầm cây bút trong tay lên, để tái hiện một cách khách quan nam giới và nữ giới trong hiên thực sinh tồn, để quan tâm tâm chú ý đến những hạnh phúc và bất hạnh trong cuộc sống, biểu hiện tình cảm và nguyện vọng trong trào lưu lớn của xã hội.

Điều này đã thúc đẩy hình thành tính đa nguyên hóa và phồn vinh của văn học nữ tính từ thập niên 90 đến nay. Hiện tượng đa nguyên hóa này không chỉ biểu hiện trong sự phong phú đa sắc của bản thân tác phẩm, mà còn biểu hiện trong sự cấu thành đa nguyên của bản thân nhà văn.

Văn học nữ tính với tầm nhìn đương đại có những đặc trưng như sau:

Đầu tiên là ý thức giới tính mạnh hơn.

Ví dụ : “Cuộc sống riêng tư” của Trần Nhiễm, “Cuộc chíến tranh một người” của Lâm Bạch, v.v…. Những tác phẩm này đặc biệt chú trọng  miêu tả đến ý thức giới tính, nhấn mạnh miêu tả cá nhân hoá trong thế giới tinh thần nội tâm của nữ giới. Sự xuất hiện của văn học nữ tính lấy ý thức nữ giới làm cơ sở, làm hạt nhân, khiến cho tầm nhìn và không gian văn học được khai triển mở rộng chưa từng có trong lịch sử, cũng khiến cho văn học bước thêm một bước quan trọng theo hướng hoàn mỹ, theo hướng phát triển.

Hai là ý thức tự ngã thuần tuý.

Về phương diện biểu đạt thể nghiệm cuộc sống của bản thân nữ giới và dục vọng bản thể của nữ giới, thì biểu hiện càng nội tại hơn, rõ ràng hơn và khoáng đạt hơn. Về nghệ thuạt biểu hiện, các nhà văn nữ đưa cái “tôi’ lên sân khấu, đi theo hướng cá thể hóa, phổ biến là bỏ lối tự sự to tát, đề tài trọng đại, mà miêu tả một cách cá nhân hóa, tư ngữ hóa, đối kháng với lối viết tự sự to tát. Từ những điểm tựa trong cuộc sống đời thường, như tình cảm nữ nhi, công việc nội chợ gia đình,v.v…mà tiếp cận xã hội. Kinh nghiệm cá nhân, ký ức cá nhân trở thành trung tâm của hoạt động viết lách của các nhà văn nữ, tiểu thuyết của rất nhiều nhà văn nữ mang theo đặc điểm tự truyện tinh thần. Những tác phẩm khá điển hình là xêri tác phẩm của nữ nhà văn Trì Lợi, quê hương Vũ Hán, như “Cuộc sống tươi đẹp”, “Quanh đi quẩn lại”, v.v…

Ba là miêu tả thân thể mạnh bạo.

“Miêu tả thân thể” là một mảng phong cảnh mà sự phát triển của văn học theo chủ nghĩa nữ tính nhất định phải đi qua. Trong văn học nữ tính hiện đại, “miêu tả thân thể” với những mức độ nào đó, đã bước lên con đường cực đoan của “miêu tả nữ giới”: “Miêu tả thân thể” của chị em đã trở thành phơi bầy triển lãm thân thể của nữ giới, ý thức nữ tính của chị em cũng diễn biến thành “ý thức về tính  dục” của nữ giới. Nhưng, dùng phương thức nào để mình chiếm địa vị chủ động, truyền đạt sự cảm ngộ ấy, đến nam giới, đến toàn thể xã hội ? Sau khi đi qua bước một, nếu muốn chiếm được địa vị như nam giới, và cuối cùng đạt được “xã hội đại đồng” hài hòa, thì không thể đi lủi thủi ở phía sau.

Tuy những những tác phẩm của chị em cũng đã khai mở ra không gian mới hơn cho miêu tả nữ giới, cung cấp thể nghiệm và kinh nghiệm của thế hệ mới, mà thế hệ tiền bối của họ không có được. Song nhìn về tổng thể , cũng vì đi quá xa, nên đã đi ngược lại nhiều chủ trương của chủ nghĩa nữ tính. Hơn nữa, một số nhà văn nữ bị thị trường thao túng, bị dục vọng nam giới lợi dụng, đã dừng lại ở cử chỉ “dựng cờ”, dựng lên hạ xuống, kéo dài lê thê, thì làm sao mà đạt được mục tiêu cuối cùng?

Từ những đặc điểm trên có thể nhận thấy: Tư thái giới tính của văn học nữ tính càng cởi mở hơn, thái độ thẩm mỹ từ kịch liệt chuyển sang xu thế ôn hòa, sự đối kháng giới tính không trở thành ngọn đuốc chiếu sáng bối cảnh văn hóa chủ yếu của vận mệnh nữ giới nữa.

Các nữ nhà văn đã quan sát soi rọi xã hội và nhân sinh bằng thái độ hiện thực chủ nghĩa, nhận thức nữ giới và biểu hiện nữ giới một cách toàn diện và chân thực, bằng sự sáng tác tự giác để chứng minh rõ ràng ý nghĩa độc lập của hoạt động sáng tác của nữ giới.

Có thể nói, văn học nữ tính Trung Quốc đang tiến lên theo hướng thành thục, sự thành thục này đâu có đẩy hoạt động sáng tác của nữ giới đi vào cảnh tượng chật hẹp và khép kín, mà trái ngược lại, nó mở ra một trình độ tự do đa nguyên hơn của văn học nữ tính Trung Quốc, bằng phương thức mang tính chất khai phóng, sinh trưởng.

Nguồn: Theo www.chinawriter.com.cn