HỌC VIÊN LÊ THỊ THU THUỶ
Tên đề tài: “Kỹ nữ Trung Hoa dưới góc nhìn văn hoá học”
Hướng dẫn khoa học: GS.TSKH. Trần Ngọc Thêm
Hội đồng chấm luận văn gồm:
Chủ tịch: PGS.TS. Nguyễn Tri Nguyên (Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)
Thư ký: TS. Trần Ngọc Khánh (Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)
Phản biện 1: PGS.TS Phan An (Viện Phát triển bền vững vùng Nam Bộ)
Phản biện 2: TS. Trần Văn Ánh (Trường ĐH Văn hóa TPHCM)
Ủy viên: GS.TSKH Trần Ngọc Thêm (Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)
Điểm trung bình: 9,0
Bố cục luận văn:
DẪN NHẬP 5
1. Lý do chọn đề tài 5
2. Mục đích nghiên cứu 6
3. Lịch sử vấn đề 6
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 11
5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn 11
6. Phương pháp nghiên cứu và nguồn tư liệu 12
7. Bố cục luận văn 13
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ KỸ NỮ TRUNG HOA 15
1.1. Khái niệm và phân loại kỹ nữ 15
1.1.1. Khái niệm kỹ nữ 15
1.1.2. Phân loại kỹ nữ 16
1.2. Chức năng và phương thức sinh hoạt của kỹ nữ 18
1.3. Kỹ nữ Trung Hoa nhìn từ chủ thể văn hóa 21
1.4. Kỹ nữ Trung Hoa nhìn từ không gian văn hóa 26
1.5. Kỹ nữ Trung Hoa nhìn từ thời gian văn hóa 30
1.6. Tiểu kết chương 1 42
CHƯƠNG 2: VĂN HÓA NHẬN THỨC VỀ KỸ NỮ 46
2.1. Nhận thức về địa vị xã hội của kỹ nữ 46
2.1.1. Nhận thức của khách thể 46
2.1.2. Nhận thức của chủ thể 51
2.2. Nhận thức về vai trò của kỹ nữ trong xã hội 54
2.3. Nhận thức về kết cục cuộc đời của kỹ nữ 60
2.4. Nhận thức về văn hóa kỹ nữ trong mối quan hệ với văn hóa nữ giới Trung Quốc 65
2.5. Tiểu kết chương 2 71
CHƯƠNG 3: VĂN HÓA TẬN DỤNG KỸ NỮ 74
3.1. Văn hóa tận dụng kỹ nữ của giới cầm quyền 74
3.2. Văn hóa tận dụng kỹ nữ của giới quý tộc và địa chủ 78
3.3. Văn hóa tận dụng kỹ nữ của giới thương nhân 81
3.4. Văn hóa tận dụng kỹ nữ của giới trí thức 89
3.5. Văn hóa tận dụng kỹ nữ của giới bình dân 93
3.6. Tiểu kết chương 3 96
CHƯƠNG 4: VĂN HÓA ĐỐI PHÓ VÀ LƯU LUYẾN KỸ NỮ 99
4.1. Văn hóa đối phó với kỹ nữ 99
4.1.1. Đối phó của khách thể 99
4.1.2. Đối phó của chủ thể 104
4.2. Văn hóa lưu luyến kỹ nữ 109
4.2.1. Trong văn hóa giao tiếp và nghệ thuật ngôn từ 109
4.2.2. Trong nghệ thuật thanh sắc 121
4.2.3. Trong nghệ thuật hình khối 123
4.3. Tiểu kết chương 4 130
KẾT LUẬN 133
TÀI LIỆU THAM KHẢO 140
PHỤ LỤC 151
1. Chức năng của kỹ nữ thể hiện qua đẳng cấp 151
2. Những nàng kỹ nữ nổi tiếng của Trung Quốc 154
3. Hoàng đế Đồng Trị, ông vua “nghiện” gái lầu xanh 160
4. Thần hộ mệnh của kỹ nữ 160
HỌC VIÊN LƯƠNG THẢO NGÂN HIỀN
Tên đề tài: “Vỉa hè thành phố Hồ Chí Minh dưới góc nhìn văn hoá học”
Hướng dẫn khoa học: GS.TSKH Trần Ngọc Thêm
Hội đồng chấm luận văn gồm:
Chủ tịch: PGS.TS. Nguyễn Tri Nguyên (Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)
Thư ký: TS. Trần Ngọc Khánh (Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)
Phản biện 1: PGS.TS Phan An (Viện Phát triển bền vững vùng Nam Bộ)
Phản biện 2: TS. Trần Văn Ánh (Trường ĐH Văn hóa TPHCM)
Ủy viên: GS.TSKH Trần Ngọc Thêm (Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)
Điểm trung bình: 9,0
Bố cục luận văn:
1. Lí do chọn đề tài 5
2. Mục đích nghiên cứu 6
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 6
4. Lịch sử vấn đề 7
5. Phương pháp nghiên cứu và nguồn tư liệu 11
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài 11
7. Bố cục luận văn 12
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 13
1.1 Khái niệm 13
1.2 Phân loại 17
1.3 Chức năng vỉa hè 18
1.4 Vỉa hè trong hệ tọa độ văn hóa 19
Chương 2: VỈA HÈ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NHÌN TỪ VĂN HÓA NHẬN THỨC 36
2.1 Nhận thức về không gian tĩnh như một bộ phận của kiến trúc đô thị 37
2.2 Nhận thức về không gian động như môi trường sống của cư dân đô thị 41
2.2.1 Môi trường kinh tế - xã hội của một bộ phận cư dân đô thị 41
2.2.2 Môi trường nhân văn trong văn hóa đô thị 51
2.3 Tiểu kết 58
Chương 3 : VỈA HÈ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NHÌN TỪ VĂN HÓA TỔ CHỨC 61
3.1 Tổ chức đời sống tập thể 61
3.1.1 Tổ chức theo quản lý của nhà nước 61
3.1.2 Tổ chức theo nhu cầu của người dân 70
3.2 Tổ chức đời sống cá nhân 79
3.2.1 Thể hiện trong văn hóa giao tiếp và nghệ thuật ngôn từ 80
3.2.2 Thể hiện qua nghệ thuật thanh sắc 87
3.2.3 Thể hiện qua nghệ thuật hình khối 90
3.3 Tiểu kết 94
Chương 4: VỈA HÈ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NHÌN TỪ VĂN HÓA ỨNG XỬ 97
4.1 Văn hóa tận dụng vỉa hè ở thành phố Hồ Chí Minh 98
4.1.1 Phục vụ mục đích cá nhân 98
4.1.2 Phục vụ mục đích cộng đồng 121
4.2 Văn hóa đối phó với việc sử dụng vỉa hè thành phố Hồ Chí Minh 129
4.2.1 Từ phía nhà quản lý 129
4.2.2 Từ phía chủ sở hữu công trình liên kế 131
4.2.3 Từ phía người dân 132
4.3 Tiểu kết 133
Kết luận 137
TÀI LIỆU THAM KHẢO 142
PHỤ LỤC 152
HỌC VIÊN HỒ THỊ DIỆU HIỀN
Tên đề tài: “Bến nước dưới góc nhìn văn hoá học”
Hướng dẫn khoa học: GS.TSKH Trần Ngọc Thêm
Hội đồng chấm luận văn gồm:
Chủ tịch: TS. Nguyễn Văn Hiệu (Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)
Thư ký: TS. Trần Long (Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)
Phản biện 1: TS. Huỳnh Quốc Thắng (Trường CĐ Văn hoá nghệ thuật TPHCM)
Phản biện 2: TS. Phú Văn Hẳn (Viện PTBV Vùng Nam Bộ)
Ủy viên: GS.TSKH Trần Ngọc Thêm (Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)
Điểm trung bình: 8,9
Bố cục luận văn:
DẪN NHẬP 5
1. Lý do chọn đề tài 5
2. Mục đích nghiên cứu 7
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 7
4. Lịch sử vấn đề 8
5. Phương pháp nghiên cứu 10
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài 11
7. Bố cục của luận văn 11
Chương 1 NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG 14
1.1. Khái niệm văn hóa và biểu tượng văn hóa 14
1.1.1. Khái niệm văn hóa và biểu tượng 14
1.1.2. Văn hóa và biểu tượng 16
1.2. Khái niệm bến nước 18
1.3. Chức năng của bến nước 21
1.4. Bến nước nhìn từ hệ tọa độ văn hóa 21
1.4.1. Chủ thể văn hóa 25
1.4.2. Không gian văn hóa 26
1.4.3. Thời gian văn hóa 28
Tiểu kết chương 1 30
Chương 2 BẾN NƯỚC TRONG VĂN HÓA TỔ CHỨC CỘNG ĐỒNG 33
2.1. Bến nước trong văn hóa tổ chức đời sống tập thể 33
2.1.1. Tổ chức nông thôn 33
2.1.2. Tổ chức đô thị 33
2.2. Bến nước trong văn hóa tổ chức đời sống cá nhân 54
2.2.1. Tín ngưỡng 54
2.2.2. Phong tục 59
2.2.3. Văn hóa giao tiếp và nghệ thuật ngôn từ 62
2.2.4. Nghệ thuật thanh sắc 64
2.2.5. Nghệ thuật hình khối 74
Tiểu kết chương 2 78
Chương 3 BẾN NƯỚC TRONG HỆ THỐNG BIỂU TƯỢNG 81
3.1. Bến nước của làng xã 81
3.2. Biểu tượng của tính cộng đồng 88
3.3. Biểu tượng của tính vừa ổn định, vừa biến đổi 93
3.4. Biểu tượng của người phụ nữ 97
Tiểu kết chương 3 105
KẾT LUẬN 108
TÀI LIỆU THAM KHẢO 112
HỌC VIÊN NGUYỄN THỊ HẠNH
Tên đề tài: “Cái trống dưới góc nhìn văn hoá học”
Hướng dẫn khoa học: TS. Trần Long
Hội đồng chấm luận văn gồm:
Chủ tịch: TS. Nguyễn Văn Hiệu (Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)
Thư ký: TS. Lý Tùng Hiếu (Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)
Phản biện 1: TS. Huỳnh Quốc Thắng (Trường CĐ Văn hoá nghệ thuật TPHCM)
Phản biện 2: TS. Phú Văn Hẳn (Viện PTBV Vùng Nam Bộ)
Ủy viên: TS. Trần Long (Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)
Điểm trung bình: 8,9
Bố cục luận văn:
DẪN NHẬP 5
1. Lý do chọn đề tài 5
2. Mục đích nghiên cứu 6
3. Lịch sử vấn đề 9
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 13
5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn 14
6. Phương pháp nghiên cứu và nguồn tư liệu 14
7. Bố cục luận văn 15
CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG 16
1.1. Các khái niệm cơ bản 16
1.1.1. Văn hóa 16
1.1.2. Nhận thức và văn hóa nhận thức 17
1.1.3. Tổ chức và văn hóa tổ chức 19
1.1.4. Biểu tượng và biểu tượng văn hóa 20
1.2. Định nghĩa và phân loại trống 23
1.2.1. Định nghĩa 23
1.2.2. Phân loại 24
1.3. Cái trống nhìn từ hệ tọa độ văn hóa 27
1.3.1 Chủ thể 27
1.3.2 Không gian 29
1.3.3 Thời gian 33
1.4. Tiểu kết chương 1 36
CHƯƠNG 2: CÁI TRỐNG TRONG VĂN HÓA NHẬN THỨC CỦA NGƯỜI VIỆT 38
2.1. Cái trống thể hiện nhận thức về âm dương, tam tài, ngũ hành 38
2.2. Cái trống thể hiện nhận thức về tín ngưỡng phồn thực 48
2.3. Cái trống thể hiện nhận thức về cộng đồng 54
2.4. Cái trống thể hiện nhận thức về công lý 57
2.5. Tiểu kết chương 2 60
CHƯƠNG 3: CÁI TRỐNG TRONG VĂN HÓA TỔ CHỨC ĐỜI SỐNG CỘNG ĐỒNG CỦA NGƯỜI VIỆT 62
3.1. Cái trống phản ánh văn hóa tổ chức sinh hoạt thường ngày 62
3.1.1. Trống tham gia tổ chức lao động nông nghiệp 62
3.1.2. Trống tham gia tổ chức hiếu hỉ 65
3.1.3. Trống tham gia tổ chức học tập, thi cử 68
3.2. Cái trống phản ánh văn hóa tổ chức lễ hội 72
3.2.1. Trống là thành tố của các lễ hội dân tộc 72
3.2.2. Trống là thành tố của các lễ hội tôn giáo 82
3.3. Cái trống phản ánh văn hóa tổ chức biểu diễn nghệ thuật 86
3.3.1. Cái trống trong sân khấu tuồng 87
3.3.2. Cái trống trong sân khấu chèo 89
3.3.3. Cái trống trong bộ môn ca trù 90
3.4. Cái trống phản ánh văn hóa tổ chức quân sự 92
3.5. Tiểu kết chương 3 97
KẾT LUẬN 99
TÀI LIỆU THAM KHẢO 103
PHỤ LỤC 114