logo

  • Trang chủ
  • Giới thiệu
    • Thư ngỏ
    • Khái quát về Trung tâm
    • Nhân lực Trung tâm
      • Thành viên Trung tâm
      • Cộng tác viên
    • Giới thiệu Khoa Văn hóa học
      • Khái quát về Khoa
      • Nhân lực của Khoa
  • Tin tức
    • Tin nhà (Trung tâm)
    • Tin ngành
    • Tin liên quan
  • Đào tạo - Huấn luyện
    • Các chương trình
    • Tổ chức và Hiệu quả
    • Đào tạo ở Khoa VHH
      • Chương trình đào tạo
      • Kết quả đào tạo
  • Nghiên cứu
    • Lý luận văn hóa học
      • LLVHH: Những vấn đề chung
      • VHH: Phương pháp nghiên cứu
      • VHH: Các trường phái - trào lưu
      • Loại hình và phổ quát văn hóa
      • Các bình diện của văn hóa
      • Văn hóa học so sánh
      • Vũ trụ quan phương Đông
      • Văn hóa và phát triển
      • VHH và các khoa học giáp ranh
    • Văn hóa Việt Nam
      • VHVN: Những vấn đề chung
      • Văn hóa cổ-trung đại ở Viêt Nam
      • Văn hóa các dân tộc thiểu số
      • Văn hóa Nam Bộ
      • Văn hóa nhận thức
      • Văn hóa tổ chức đời sống tập thể
      • Văn hóa tổ chức đời sống cá nhân
      • Văn hóa ứng xử với môi trường tự nhiên
      • Văn hóa ứng xử với môi trường xã hội
    • Văn hóa thế giới
      • VH Phương Đông: Những vấn đề chung
      • VH Phương Tây: Những vấn đề chung
      • Quan hệ văn hóa Đông - Tây
      • Văn hóa Trung Hoa và Đông Bắc Á
      • Văn hóa Đông Nam Á
      • Văn hóa Nam Á và Tây Nam Á
      • Văn hóa châu Âu
      • Văn hóa châu Mỹ
      • Văn hóa châu Phi và châu Úc
    • Văn hóa học ứng dụng
      • VHƯD: Những vấn đề chung
      • VHH nghệ thuật
      • Văn hóa đại chúng
      • Văn hóa giao tiếp
      • Văn hóa du lịch
      • Văn hóa đô thị
      • Văn hóa kinh tế
      • Văn hóa quản trị
      • Văn hóa giáo dục - khoa học
    • Tài liệu phổ cập VHH
      • Văn hóa Việt Nam
      • Văn hóa thế giới
      • VHH ứng dụng
    • Tài liệu tiếng nước ngoài
      • Theory of Culturology
      • Vietnamese Culture
      • Applied Culturology
      • Other Cultures
      • 中文
      • Pусский язык
    • Thư Viện Số (Sách - Ảnh - Video)
      • Tủ sách Văn hoá học
      • Thư viện ảnh
      • Thư viện video
    • Các nhà văn hóa học nổi tiếng
  • Tiện ích
    • Dịch vụ Văn hóa học
    • Dịch vụ ngoài VHH
    • Trợ giúp vi tính
    • Từ điển Văn hóa học
    • Thư viện TT và Khoa
    • Tổng mục lục website
    • Tủ sách VHH Sài Gòn
    • Giải đáp thắc mắc
  • Thư giãn VHH
    • Văn chương Việt Nam
    • Văn chương nước ngoài
    • Nghệ thuật Việt Nam
    • Nghệ thuật thế giới
    • Hình ảnh vui
    • Video vui
  • Diễn đàn
  • Liên hệ
  • Trang chủ
  • Nghiên cứu
  • Văn hóa học ứng dụng
  • Văn hóa quản trị
Friday, 04 July 2008 20:02

MARTIN JACK. Chiến bại Waterloo của giá trị phương Tây

Người post bài:  Nguyễn Thị Tuyết Ngân

Chiến bại Waterloo của giá trị phương Tây

MARTIN JACK

LÊ MINH QUANG trích dịch

(viết trên The Guardian)

Trong bối cảnh Mỹ đang sa lầy trong cuộc chiến Iraq, Martin Jack - cộng tác viên khoa học của Trung tâm Nghiên cứu châu Á thuộc Học viện Kinh tế London - đưa ra nhận xét rất đáng chú ý trong bài viết đăng trên tờ The Guardian (Anh) dưới tựa đề “Chiến bại Waterloo của giá trị đạo đức phương Tây”.

Theo ông, các sự kiện ở Iraq và sự phát triển đến chóng mặt của các “con rồng kinh tế” ở châu Á đang làm tiêu tan huyền thoại về ưu thế các giá trị của phương Tây.

Tác động của Iraq

Theo Martin Jack, cơ sở luận chứng của những người ban đầu ủng hộ cuộc xâm lược Iraq là tư tưởng về ưu thế các giá trị đạo đức của phương Tây. Đối nghịch với chế độ cầm quyền hà khắc của Saddam Hussein, ban đầu các lực lượng liên quân nổi lên như là biểu tượng về các “giá trị dân chủ” và “quyền con người”.

Nhìn lùi về quá khứ, sau khi hệ thống xã hội chủ nghĩa sụp đổ, từ những năm 1990, trong nền kinh tế thế giới đương đại chỉ còn lại một mô hình phương Tây và quá trình toàn cầu hóa là vật mang tự nhiên của mô hình đó. Nhưng cũng trong 30 năm gần đây, quá trình hiện đại hóa diễn ra với tốc độ chóng mặt ở Đông Á. Nước Mỹ chiến thắng trong “chiến tranh lạnh” tự coi mình là “vị cứu tinh” của thế giới, định đoạt tương lai của tất cả các nước.

Nếu trong thời gian cầm quyền của Tổng thống Bill Clinton điều đó chưa thể hiện rõ nét, thì dưới thời chính quyền của Tổng thống G. Bush nó trở thành một định đề có tính nguyên tắc. Nếu một quốc gia nào đó không chịu tuân theo ý chí của Mỹ, liền bị coi là các nước “bất trị” và Washington đe dọa sử dụng sức mạnh để buộc họ phải “tâm phục khẩu phục”. 

Quay trở lại tình hình Iraq, sự chống đối ngày càng tăng của người dân Iraq gợi cho phương Tây nhớ lại bài học đã bị lãng quên của thời đại chống chiến tranh thực dân, trong đó những người thuộc các chủng tộc khác và nền văn hóa khác không muốn họ bị nước ngoài cai trị.

Sự tiết lộ vô vàn các hành vi tội ác do liên quân thực hiện đã nói lên một thực tế là ưu thế về giá trị đạo đức của phương Tây chỉ còn là một huyền thoại. Trong tuần đầu tháng 5-2004, Tổng thống Mỹ G. Bush tuyên bố: “Mọi người khi nhìn thấy những bức ảnh này (ghi lại hình ảnh các quân nhân Mỹ ngược đãi tù binh Iraq - LND) không hiểu được tính cách đích thực và tâm hồn của người Mỹ”.

Trên thực tế, những bức ảnh từ nhà tù Abu Ghraib chính là một phần không tách rời của tính cách và tâm hồn một xã hội được xây dựng nhờ sự đàn áp các dân tộc khác trên hành tinh, một xã hội mà trong đó 40 năm trước đây đa số thanh niên da đen bị giam cầm trong hàng rào dây thép gai, một xã hội đã từng tiêu diệt hàng triệu người dân Việt Nam vô tội và giàu lòng nhân ái, một xã hội đã từng tin tưởng rằng các giá trị của họ là khuôn mẫu cho toàn thế giới, sẵn sàng sử dụng sức mạnh để áp đặt mô hình này cho thế giới và tự đặt mình lên trên luật pháp quốc tế. Đó là tất cả những gì gọi là “giá trị của Mỹ”.

Cảm nhận ngày càng sâu sắc về một cuộc khủng hoảng sẽ đến với Mỹ và Anh ở Iraq là dấu hiệu đầu tiên chứng tỏ thế giới đương đại đang thay đổi thái độ đối với khái niệm “ưu thế đạo đức và tinh thần của phương Tây”. Tư tưởng cho rằng liên quân là “người giải phóng”chứ không phải là “người chiếm đóng” đã bị lãng quên và từng ngày đang trở nên vô lý hơn bao giờ hết. Quan niệm “Mỹ là một siêu cường duy nhất” đã từng gây sự chú ý lớn trên toàn thế giới giờ đây chỉ còn là một nét chấm phá mờ nhạt trong một bức tranh phức tạp hơn của sự phát triển toàn cầu.

Thách thức từ giá trị châu Á

Trong khi đó, một xu hướng khác nổi lên trong một phần tư thế kỷ cuối cùng của thế kỷ 20 có một giá trị quan trọng hơn: đó là sự tăng trưởng về kinh tế ở Đông Á, trước hết là ở Trung Quốc và Ấn Độ là hai nước chiếm tới 40% dân số thế giới. Việc Trung Quốc trở thành một trong những quân cờ mạnh nhất trên bàn cờ quốc tế, trong tương lai có thể trở thành một siêu cường mới, sẽ là khúc dạo đầu của một quá trình phổ biến ảnh hưởng các giá trị Trung Quốc trên toàn cầu. Sau đó, điều tương tự cũng sẽ xảy ra với Ấn Độ. Phương Tây ngạo mạn cho đến tận bây giờ vẫn đánh giá sự tăng trưởng kinh tế trong những “con rồng kinh tế” đó chỉ là một sự khẳng định đơn giản đối với ảnh hưởng ngày càng gia tăng của mô hình kinh tế tư bản. Các chương trình tin tức của Hãng thông tấn BBC không ngớt khẳng định rằng người Trung Quốc đang được “phương Tây hóa”.

Tất nhiên điều này đúng về một số phương diện nào đó, nhưng về nhiều phương diện khác thì hoàn toàn không phải vậy. Khái niệm “hiện đại” không chỉ bao gồm công nghệ và thị trường, nó còn ẩn giấu sâu sắc ở văn hóa và do văn hóa quyết định. Không sớm thì muộn, chúng ta sẽ được chứng kiến một tình cảnh phương Tây không còn chiếm vị trí độc quyền trong khái niệm “hiện đại”.

Ngoài cách hiểu “hiện đại” của chúng ta ra còn có các cách hiểu khác. Trong bối cảnh cuộc chiến Iraq, chúng ta đang đứng trước ngưỡng cửa của một thế giới khác mà ở đó các giá trị của phương Tây đang bị suy giảm nhanh hơn so với bất kỳ giai đoạn nào của lịch sử kể từ thời điểm “thăng hoa” của châu Âu năm thế kỷ về trước.  Lịch sử của một phần tư thế kỷ tiếp theo trong thế kỷ 21 sẽ không chỉ có “sức mạnh siêu phàm” của Mỹ mà còn cả sự gia tăng về sức mạnh và ảnh hưởng các giá trị đạo đức và văn hóa của các nước châu Á.

http://www.tuoitre.com.vn/

Lên trên

Cùng chủ đề

  • Đặng Xuân Hoan. Hoạch định chính sách công trong nền kinh tế thị trường

  • Trịnh Xuân Thắng. Cơ chế pháp lý kiểm soát quyền lập pháp ở Việt Nam

  • Trần Thị Thanh Thủy. Một số giải pháp cải thiện chất lượng hoạch định chính sách

  • Nguyễn Thị Thu Hà. Văn hoá chính trị với đạo đức cán bộ, công chức

  • Đoàn Văn Dũng. Quản lý xã hội trong tình huống bất thường

Thông báo

Tư vấn khoa học và kỹ năng nghiên cứu…

Tủ sách văn hoá học Sài Gòn

  • Thư viện ảnh
  • Thư viện video
  • Tủ sách VHH

Phóng sự ảnh: Toạ đàm khoa học: Xây dựng…

Hình ảnh văn hóa Tết xưa (sưu tầm)

Phóng sự ảnh: Lễ hội truyền thống VHH 2011

Phóng sự ảnh Lễ hội truyền thống VHH 2010

Thành phố Sankt-Peterburg, Nga

Bộ ảnh: Việt Nam quê hương tôi 2

Tranh Bùi Xuân Phái

Bộ tem tượng Phật chùa Tây Phương

Bộ ảnh: Đá cổ Sapa

Bộ ảnh: Phong cảnh thiên nhiên

Bộ ảnh: Việt Nam quê hương tôi

"Biển, đảo Việt Nam - Nguồn cội tự bao đời":…

Con dê trong văn hóa và văn hóa Việt Nam

Văn hóa Tết ở Tp.HCM (Chương trình truyền…

Văn hóa Tp. HCM: Một năm nhìn lại và động…

Phong tục Tết cổ truyền của người Nam Bộ

Bánh tét và Tết phương Nam

Con ngựa trong văn hóa và văn hóa Việt Nam

Điện Biên Phủ - Cuộc chiến giữa hổ và voi

Nhìn lại toàn cảnh thế giới từ 1911-2011…

Tọa độ chết - một bộ phim Xô-Việt xúc động…

Video: Lễ hội dân gian Việt Nam

Văn hoá Việt từ phong tục chúc Tết

Văn hoá Tết Việt qua video

Tết ông Táo từ góc nhìn văn hoá học

“Nếp nhà Hà Nội” trên “Nhịp cầu vàng”: tòa…

Văn hóa Thăng Long - Hà Nội qua video: từ…

Hướng về 1000 năm TL-HN: Xem phim “Tử Cấm…

Hướng về 1000 năm TL-HN: Người Thăng Long…

Phim "Chuyện tử tế" – tập 2 (?!) của “Hà…

Default Image

Hướng về 1000 năm TL-HN: "Chuyện tử tế" -…

Sách “Di sản Ấn Độ trong văn hóa Việt Nam”

Nguyễn Văn Bốn. Tín ngưỡng thờ Mẫu của người…

Sách: Quản lý và khai thác di sản văn hóa…

Hồ Sĩ Quý. Con người và phát triển con người

Alonzo L. Hamby. Khái quát lịch sử Mỹ. Phần 3

Alonzo L. Hamby. Khái quát lịch sử Mỹ. Phần 2

Alonzo L. Hamby. Khái quát lịch sử Mỹ. Phần 1

Hồ Sỹ Quý. Tiến bộ xã hội: một số vấn đề về…

Hồ Sỹ Quý. Về Giá trị và Giá trị Châu Á (Phụ…

Hồ Sỹ Quý. Về Giá trị và Giá trị Châu Á…

Hồ Sĩ Quý. Về Giá trị và Giá trị Châu Á…

Sách: Chuyên đề Văn hoá học

Sách: Một số vấn đề về hệ giá trị Việt Nam…

FitzGerald. Sự bành trướng của Trung Hoa…

Hữu Đạt. Đặc trưng ngôn ngữ và văn hoá giao…

Sống chụ son sao (Tiễn dặn người yêu)

Gs. Mai Ngọc Chừ. Số phận & Tâm linh

Trần Văn Cơ. Những khái niệm ngôn ngữ học…

Đoàn Văn Chúc. Văn hóa học (Phần 3 - hết)

Đoàn Văn Chúc. Văn hóa học (Phần 2)

Các nhà VHH nổi tiếng

Julian Haynes Steward

Wen Yi'duo (Văn Nhất Đa)

Leslie Alvin White

Huang Wen'shan (Hoàng Văn Sơn)

Radcliff-Brown, Alfred Reginald

Sapir, Edward

Margaret Mead

Thăm dò ý kiến

Bạn thích cuốn "Cơ sở văn hoá VN" của tác giả nào nhất?

Chu Xuân Diên - 4.8%
Lê Văn Chưởng - 0.9%
Trần Diễm Thuý - 1%
Trần Ngọc Thêm - 37.4%
Trần Quốc Vượng - 53%
The voting for this poll has ended on: 26 06, 2020

Tổng mục lục website

tong muc luc

Tủ sách VHH Sài Gòn

tu sach VHH SG

Thống kê truy cập

  • Đang online :
  • 59
  • Tổng :
  • 3 8 2 5 9 7 0 3
  • Đại học quốc gia TPHCM
  • Đại học KHXH&NV
  • Tran Ngoc Them
  • T.c Văn hóa-Nghệ thuật
  • Tc VHDG
  • Viện NCCN
  • Khoa Văn hóa học
  • Khoa Đông phương học
  • Phòng QLKH
  • Khoa Việt Nam học
  • Khoa Hàn Quốc học
  • BM Nhật Bản học
  • Khoa Văn học - Ngôn ngữ
  • Khoa triết học
  • Khoa Quan hệ quốc tế
  • Khoa Xã hội học
  • Bảo tàng Lịch sử - Văn hóa
  • viettems.com
  • myfaifo.com
Previous Next Play Pause

vanhoahoc.vn (các tên miền phụ: vanhoahoc.edu.vn ; vanhoahoc.net)
© Copyright 2007-2015. Bản quyền thuộc Trung tâm Văn hóa học Lý luận và Ứng dụng, Trường Đại học KHXH & NV - ĐHQG Tp. HCM
ĐT (028) 39104078; Email: ttvanhoahoc@hcmussh.edu.vn; ttvanhoahoc@gmail.com. Giấy phép: số 526/GP-BC, do Bộ Thông tin và Truyền thông cấp ngày 27-11-2007
Ghi rõ nguồn vanhoahoc.vn khi phát hành lại các thông tin từ website này.

Website được phát triển bởi Nhà đăng ký tên miền chính thức Việt Nam trực thuộc Trung Tâm Internet VNNIC.

Văn hóa quản trị