Nếu chỉ coi giai đoạn Pháp thuộc gắn liền với sự bóc lột tàn nhẫn, hà khắc của tư bản nhằm phục vụ chính quốc cũng như nhu cầu của chính quyền thuộc địa thì người ta đã hạn chế khá nhiều những cách tiếp cận mới, hoặc vô hình trung ngả theo một chiều hướng phân tích, lập luận về “tội ác” thực dân mà bỏ qua sự phát triển thực tế của Việt Nam. Do đó, khi sử dụng tài liệu từ góc nhìn bên ngoài – nước Anh, để cố gắng đưa ra một cách tiếp cận…

Không quá khi nói rằng lụa và các sản phẩm về lụa là sản phẩm tiêu biểu nhất trong suốt thời kì huy hoàng của thương mại Việt Nam cận đại, còn gạo nổi lên từ khi đồng bằng sông Cửu Long trở thành một phần của Việt Nam và cho đến hiện nay vẫn được coi là một trong những sản phẩm nông nghiệp xuất khẩu quan trọng của nước nhà. Ở thời điểm đó, cả lụa và gạo đều mang hình ảnh của một nền thương mại nhiều phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc.

Alexandre de Rhodes không hề viết câu “Đây là một vị trí cần được chiếm lấy và chiếm được vị trí này thì thương gia Âu châu sẽ tìm được một nguồn lợi nhuận và tài nguyên phong phú” trong các tác phẩm của ông. Sự nhầm lẫn tai hại này bắt đầu từ A. Thomazi khi ông đã biến một suy luận của người đời sau thành phát biểu của Alexandre de Rhodes.

Vận dụng cách tiếp cận liên ngành, đối chiếu, sàng lọc, sắp xếp các thành tựu nghiên cứu của một số ngành khoa học (khảo cổ học, sử học, ngôn ngữ học, văn hóa học, địa chất học, sinh học...), bài viết phác họa lại bốn chặng đường tiếp biến văn hóa từ thời tiền Việt - Mường đến thời cận đại ở Việt Nam. Từ cội nguồn đầu tiên là văn hóa Môn - Khmer chuyên về nương rẫy và săn câu lượm hái, cư dân tiền Việt - Mường đã tiếp biến văn hóa của người Tày cổ…

Bài viết đề cập đến quan điểm và hình thức thờ cúng tổ tiên của người Công giáo Việt Nam qua tang ma, giỗ chạp, đám cưới, ngày Tết, ngày lễ các đẳng; sự tương đồng và khác biệt giữa người Công giáo và người không Công giáo trong vấn đề thờ cúng tổ tiên ở Việt Nam; những tương đồng giữa Công giáo Việt Nam với Công giáo Trung Quốc, Philippine, Nhật Bản. Qua đó cho thấy quá trình tiếp biến và hội nhập giữa văn hóa Công giáo với văn hóa bản địa ở Việt Nam.

Tình hình kinh tế thế giới trong những thập niên đầu thế kỷ XXI đã, đang và sẽ biến động khôn lường không dự báo được. Từ sau khủng hoảng kinh tế thế giới 2008 đến nay, các quốc gia, đặc biệt là các cường quốc, phải điều chỉnh chính sách kinh tế để thích ứng với diễn biến của tình hình. Đó là chính sách nới lỏng tiền tệ và tài chính, chính sách tái cơ cấu nền kinh tế. Những chính sách này tuy đã chặn đà suy giảm tốc độ tăng trưởng kinh tế, nhưng chỉ duy…

Từ khi xuất hiện cho đến nay, tôn giáo luôn biến động. Vào những năm 50-60 của thế kỷ XX, tôn giáo có xu hướng suy giảm. Những thập kỷ gần đây dường như tôn giáo lại được phục hưng. Bởi thế, một số người đã dự báo, thế kỷ XXI là thế kỷ của dân tộc và tôn giáo. Nhìn một cách tổng thể thì bức tranh tôn giáo vẫn là đa sắc màu, đậm nhạt khác nhau trên mỗi vùng, mỗi quốc gia, hay châu lục. Trên lĩnh vực lý luận, tôn giáo vẫn được coi là một ngành khoa…

Pháp Loa (1284 - 1330) là một Thiền sư Việt Nam thuộc dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử. Sư là môn đệ của Trần Nhân Tông, là Tổ thứ hai của dòng thiền này. Sư là người ấn hành Đại tạng kinh tại Việt Nam khoảng năm 1329 và đã để lại nhiều tác phẩm Thiền học và luận thuyết về các kinh Nhập Lăng Già, Diệu pháp liên hoa, Bát nhã ba la mật đa. Bài viết trình bày những nét cơ bản trong cuộc đời và những đóng góp của Pháp Loa đối với Phật giáo Việt Nam…

Trong khoảng vài chục năm trở lại đây, ở Việt Nam có nhiều nghiên cứu về Khổng giáo. Một số nhà nghiên cứu cho rằng, Khổng giáo là một tôn giáo, ra đời trong chế độ phong kiến, chiếm địa vị thống trị về tư tưởng ở Trung Quốc từ khi được xác lập đến Cách mạng Tân Hợi năm 1911. Nhận định trên là chưa chính xác, Khổng giáo là một loại hình Nho giáo, Khổng giáo không phải là tôn giáo; xuất hiện trong xã hội chiếm hữu nô lệ; không phải bao giờ cũng là hệ tư…

Trong những năm đầu thế kỷ XXI, quan hệ Việt Nam - Nhật Bản trên lĩnh vực kinh tế đã đạt được những kết quả quan trọng cả trong lĩnh vực thương mại, đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và hỗ trợ phát triển chính thức (ODA), góp phần giải quyết việc làm và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đất nước. Tuy nhiên, quan hệ kinh tế Việt Nam - Nhật Bản đến nay còn khá khiêm tốn so với tiềm năng và nhu cầu phát triển của mỗi nước. Do vậy, hai nước cần tiếp tục cụ…