"Giả thuyết" và "giả thiết" là hai khái niệm có ý nghĩa hoàn toàn khác nhau trong nghiên cứu khoa học (NCKH). Đáng tiếc, trong thực tế vẫn có nhiều nhà khoa học còn sử dụng lẫn lộn hai khái niệm này. Trong bài viết dưới đây, tác giả mong muốn làm rõ sự phân biệt về ý nghĩa và cách sử dụng trong NCKH, góp phần phát triển những cơ sở lý thuyết về phương pháp luận và kỹ năng NCKH ở nước ta.

Phương pháp nghiên cứu của văn hóa học là tập hợp các phương thức, thao tác và biện pháp được sử dụng để phân tích văn hóa và, ở mức độ nhất định, tạo nên đối tượng của nghiên cứu văn hóa. Do văn hóa học là một lĩnh vực kiến thức tích hợp, thu thập kết quả nghiên cứu của một loạt khoa học chuyên ngành (nhân học văn hóa, nhân học xã hội, dân tộc học, xã hội học, tâm lý học, ngôn ngữ học, sử học…), cho nên thao tác phân tích được thực hiện thông qua…

Bài viết này gồm hai phần: (I) Bản chất của khoa học xã hội - nhân văn, trong đó bàn về Đặc trưng của KHXH-NV trong so sánh với KHTN-CN và KHXH-NV trong so sánh với KHTN-CN và đạo học và (II) Những vấn đề nảy sinh trong nghiên cứu cơ bản về KHXH-NV (Phân loại khoa học, Định vị khoa học, Quan hệ với đối tượng nghiên cứu, Quan hệ với con người, Đánh giá chất lượng) . Bài này đã trình bày tại Hội thảo bàn về NNCB trong KHXH-NV do hai Đại học Quốc gia tổ chức…

Bài viết gồm 4 phần: Phần mở đầu giải thích ý nghĩa các từ khóa như " Đặc điểm cư dân", "Đặc điểm văn hóa", "Con người và văn hóa", " vấn đề lý luận cơ bản". Nội dung chính bao gồm 3 phần sau: (1) Đặc điểm cư dân và văn hóa vùng ven biển, hải đảo: khái quát hóa bằng con đường quy nạp, hướng tới khung mẫu khinh - trọng; phát hiện tính phổ quát và phổ dụng của các khung mẫu hỗn hợp phân biệt khinh - trọng có mức độ. (2) Đặc điểm cư dân…

Khi đã có hàng chục tiến sĩ, hàng nghìn phó tiến sĩ[i], hàng chục vạn người có trình độ Đại học, thì đất nước đã có cái lót ở dưới cùng nền văn minh, làm móng vững chắc cho ngôi nhà khoa học được xây dựng trên nền tảng ấy. Chúng ta đã qua thời kỳ đổ móng ồ ạt và bây giờ đã đến lúc xây dựng có lớp lang, nghĩa là phải có cách tổ chức thích hợp. Trong bài này, tôi chỉ bàn tới cách tổ chức thích hợp với những người làm khoa học.  

TÓM TẮT Bài viết bàn về mối quan hệ giữa người dạy và người học và phương pháp dạy-học ở đại học từ góc nhìn văn hoá. Về mối quan hệ giữa người dạy và người học, với cái nhìn lịch sử văn hoá, tác giả đã chỉ ra rằng cái gọi là phương pháp "lấy trò làm trung tâm" không phải là mới mẻ gì, nó đã có mặt ngay từ khi con người mới hình thành. Trong quá trình phát triển giáo dục, tuỳ nơi, tuỳ lúc mà phương pháp Trò-trung-tâm hay Thầy-trung-tâm có thể chiếm ưu thế.…