Gởi các bạn học viên CH VHH K9,
Trong buổi học đầu tiên (20/2/09), tôi đã giới thiệu đề cương môn học và tài liệu cần đọc. Như các bạn đã biết, 30 tiết trên lớp (= 6 buổi học) là không nhiều. Vì vậy, trang diễn đàn này là một sự bổ sung rất cần thiết. Nhờ diễn đàn gánh bớt, chúng ta sẽ dành nhiều thời gian hơn cho những vấn đề cơ bản ở trên lớp.
Qua phát biểu của các bạn trong Hội thảo khoa học Trẻ 2008, tôi rất ấn tượng với học viên khóa 9. Hy vọng rằng các bạn sẽ thể hiện tinh thần ấy trên diễn đàn và trong từng buổi học. Dân chủ trong khoa học thể hiện trước hết ở tinh thần trao đổi, thảo luận, nói chung là thể hiện trong đối thoại khoa học. Hy vọng rằng các bạn cũng đã chuẩn bị cho thảo luận một số vấn đề trên lớp trong các buổi học sắp tới.
Tôi post lên đây ĐỀ CƯƠNG MÔN HỌC theo dạng chủ điểm để các bạn tiện theo dõi và chọn vấn đề thảo luận:
I. Về BẢN SẮC VĂN HÓA
1. Thuật ngữ - khái niệm:
+ Khái niệm BSVH từ góc độ Văn hóa học ?
+ Khái niệm BSVH trong so sánh với một số khái niệm khác ?
2. Cơ sở hình thành bản sắc văn hóa:
+ BSVH là vấn đề bản thể luận hay điều kiện luận ?
+ Quan điểm Văn hóa học về giá trị và hệ giá trị trong nghiên cứu BSVH ?
3. Cấp độ, cấu trúc, chức năng:
+ BSVH có nhiều cấp độ. Ở đây tập trung vào cấp độ BSVH dân tộc
+ Cấu trúc và chức năng của BSVH dân tộc ?
4. Quan điểm và phương pháp nghiên cứu:
+ BSVH có vận động và biến đổi ?
+ Mối quan hệ giữa văn hóa & văn minh và vấn đề BSVH ?
+ Quan điểm hệ thống và quan điểm xuyên văn hóa (transculture) trong nghiên cứu BSVH ?
+ Phương pháp so sánh xuyên văn hóa (cross-cutural comparison) trong nghiên cứu BSVH dân tộc ?
II. Về VĂN HÓA VIỆT NAM
1. Lược sử quan niệm về bản sắc và tiếp cận BSVHVN
+ Một số quan niệm
+ Phân tích nhận định một số cách tiếp cận BSVH Việt Nam: của GS.TSKH Trần Ngọc Thêm trong Tìm về bản sắc văn hóa Việt Nam (2001, 2004) và của PGS. Phan Ngọc trong Bản sắc văn hóa Việt Nam (1998, và…)
2. Bản sắc văn hóa Việt Nam: tiếp cận tổng thể
+ Ý nghĩa của việc tiếp cận từ hệ thống – loại hình ?
+ Những đặc trưng cơ bản của văn hóa trong so sánh với văn hóa Đông Bắc Á và trong khu vực văn hóa Đông Nam Á ?
3. Bản sắc văn hóa Việt Nam: tiếp cận thành tố, hiện tượng:
+ Chọn một thành tố của văn hóa Việt Nam để phân tích, qua đó góp phần làm rõ BSVH Việt Nam ?
+ Chọn một hiện tượng văn hóa Việt Nam phân tích theo hướng nhận diện BSVH dân tộc ?
Lưu ý: Cần vận dụng phương pháp hệ thống – cấu trúc và phương pháp so sánh khi phân tích thành tố, hiện tượng.
III. TÀI LIỆU CẦN ĐỌC:
+ Theo danh mục sách đã cung cấp
+ Website vanhoahoc.edu.vn (tập trung ở phần Lý luận văn hóa và phần Văn hóa Việt Nam).
GV phụ trách môn học
TS. Nguyễn Văn Hiệu