Gởi các bạn học viên CH VHH khóa 10 cùng những người quan tâm,
Chuyên đề Bản sắc văn hóa và bản sắc văn hóa Việt Nam có 30 tiết. Trên cơ sở Đề cương môn học và tài liệu tham khảo đã giới thiệu trên lớp, tôi post lên đây ĐỀ CƯƠNG có tính THI CÔNG soạn theo chủ điểm, các bạn chọn chủ điểm để thảo luận hoặc có thể nêu những chủ điểm, những vấn đề các bạn quan tâm để cùng nhau thảo luận:
1. Về BẢN SẮC VĂN HÓA
1.1. Thuật ngữ - khái niệm:
- Khái niệm BSVH từ góc độ Văn hóa học ?
- Khái niệm BSVH trong so sánh với một số khái niệm khác ?
1.2. Cơ sở hình thành bản sắc văn hóa:
- BSVH là vấn đề bản thể luận hay điều kiện luận ?
- Quan điểm Văn hóa học về giá trị và hệ giá trị trong nghiên cứu BSVH ?
1.3. Cấp độ, cấu trúc, chức năng:
- BSVH có nhiều cấp độ. Ở đây tập trung vào cấp độ BSVH dân tộc.
- Cấu trúc và chức năng của BSVH dân tộc ?
1.4. Quan điểm và phương pháp nghiên cứu:
- BSVH có vận động và biến đổi ?
- Mối quan hệ giữa văn hóa & văn minh và vấn đề BSVH ?
- Quan điểm hệ thống và quan điểm xuyên văn hóa (transculture) trong nghiên cứu BSVH ?
- Phương pháp so sánh xuyên văn hóa (cross-cutural comparison) trong nghiên cứu BSVH dân tộc ?
2. Về VĂN HÓA VIỆT NAM
2.1. Lược sử quan niệm về bản sắc và tiếp cận BSVHVN
- Một số quan niệm
- Phân tích nhận định một số cách tiếp cận BSVH Việt Nam: của GS.TSKH Trần Ngọc Thêm trong Tìm về bản sắc văn hóa Việt Nam (2001, 2004) và của PGS. Phan Ngọc trong Bản sắc văn hóa Việt Nam (1998, và…)
2.2. Bản sắc văn hóa Việt Nam: tiếp cận tổng thể
- Ý nghĩa của việc tiếp cận từ hệ thống – loại hình ?
- Những đặc trưng cơ bản của văn hóa VN trong so sánh với văn hóa Đông Bắc Á và trong khu vực văn hóa Đông Nam Á ?
2.3. Bản sắc văn hóa Việt Nam: tiếp cận thành tố, hiện tượng:
- Chọn một thành tố của văn hóa Việt Nam để phân tích, qua đó góp phần làm rõ BSVH Việt Nam ?
- Chọn một hiện tượng văn hóa Việt Nam phân tích theo hướng nhận diện BSVH dân tộc ?
Lưu ý: Cần vận dụng phương pháp hệ thống – cấu trúc và phương pháp so sánh khi phân tích thành tố, hiện tượng.
3. TÀI LIỆU CẦN ĐỌC:
- Theo danh mục sách đã cung cấp
- Website vanhoahoc.edu.vn (tập trung ở phần Lý luận văn hóa và phần Văn hóa Việt Nam).
CHỦ ĐIỂM ĐẦU TIÊN (gợi ý):
- Cơ sở hình thành bản sắc văn hóa: vấn đề bản thể luận hay điều kiện luận ?
- Liệu BSVH của một dân tộc là những giá trị, những đặc điểm chỉ có dân tộc đó mới có ?
GV phụ trách môn học
TS. Nguyễn Văn Hiệu