GVHD: GS. TSKH. Trần Ngọc Thêm
HVCH: Nguyễn Thị Bé Loan
MSHV: 19831060109
LỚP: CA1901
[BÀI SỬA]
BÀI TẬP THỰC HÀNH 2: CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI HÀN QUỐC ĐỐI VỚI ĐÔNG NAM Á SAU CHIẾN TRANH LẠNH
MỤC LỤC
DẪN NHẬP
1.Lý do chọn đề tài
- Việc nghiên cứu sự phát triển quan hệ đối ngoại song phương lẫn đa phương để tìm ra giải pháp cho sự phát triển và việc hoạch định Chính sách đối ngoại của quốc gia là việc vô cùng cần thiết trong một thế giới thường xuyên biến động như hiện nay. Trước tình hình thế giới và khu vực, nhiều quốc gia đã có những điều chỉnh Chính sách đối ngoại của mình để phù hợp với sự phát triển chung của thế giới và Hàn Quốc không phải là một ngoại lệ.
-Sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, tình hình thế giới, cũng như khu vực có những biến đổi sâu sắc. Trước tình hình ấy, Hàn Quốc cũng đã chủ động từng bước điều chỉnh chính sách đối ngoại của mình hết sức khôn khéo và mềm dẻo cho phù hợp với tình hình thế giới mới.
- Như bao quốc gia khác, Hàn Quốc cũng có tham vọng muốn xây dựng một vị thế vững chắc, độc lập, toàn diện hơn trên trường quốc tế. Chính vì thế, Hàn Quốc ngoài tiếp tục củng cố, hợp tác chặt chẽ và toàn diện hơn với Mỹ còn mở rộng chính sách ngoại giao với nhiều nước khác, đặc biệt là đang muốn mở rộng ảnh hưởng của mình tại khu vực Đông Nam Á.
2. Mục đích nghiên cứu
- Khái quát toàn diện về chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á sau Chiến tranh Lạnh.
- Hàn Quốc phải đương đầu với những nguy cơ nào về an ninh, gặp những thử thách gì về đối ngoại nào ở Đông Nam Á? Vì sao Hàn Quốc muốn mở rộng sự ảnh hưởng cũng nhưng quan hệ hợp tác quốc tế với Đông Nam Á? Những triển vọng của chính sách đối ngoại đối với Đông Nam Á trong tương lai sẽ như thế nào? Bài học kinh nghiệm nào cho Việt Nam trong việc hoạch định chính sách đối ngoại trong quá trình hội nhập quốc tế?
3. Lịch sử vấn đề
- Có nhiều nhiều nhà nghiên cứu trên thế giới và cả Hàn Quốc nghiên cứu về tình hình bán đảo Triều tiên với các chiến lược, chính sách phát triển trên các lĩnh vực nhất là quan hệ tkinh tế thương mại, quan hệ quốc tế ở Đông Bắc Á.
- Việt Nam cũnng có rất nhiều công trình nghiên cứu nhưng chủ yếu tập trung vào vấn đề kinh té hoặc trình bài thực trạng quan hệ Việt - Hàn mà ít đề cập đến nội dung chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á sau chiến tranh Lạnh như thế nào. Nhưng cũng phảikể đế những công trình nghiên cứu tiêu biểu như sau:.....
- Nghiên cứu về chính sách đối ngoại, chính trị, an ninh Hàn Quốc hiện nay vẫn còn chưa đầy đủ và sâu về khía cạnh an ninh khu vực và thế giới.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu tập trung vào chính sách đối ngoại Hàn Quốc, nền chính trị ngoại giao hiện đại cùng với mối quan hệ ngoại giao giữa Hàn Quốc – Đông Nam Á sau Chiến tranh Lạnh.
5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn
- Ý nghĩa khoa hoc: Nghiên cứu về thể chế, chính sách, đường lối đối ngoại, hiến pháp, sự đấu tranh quyền lực giữa các nhà nước giúp chúng ta có cái nhìn toàn diên và khoa học về chính trị ngoại giao của một quốc gia. Ngoài ra, đề tài cũng giúp các nhà nghiên cứu có định hướng tốt hơn trong quá trình nghiên cứu của mình và góp phần tích cực hỗ trợ cho công tác giảng dạy quan hệ quốc tế và chính sách đối ngoại của Hàn Quốc với Đông Nam Á.
- Ý nghĩa thực tiễn: Với vị thế là nền kinh tế lớn thứ 12 trên Thế giới, Hàn Quốc đang dần khẳng định vị thế của mình trên trường quốc tế. Đối với Việt Nam, những kinh nghiệm Hàn Quốc có được trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước là những bài học vô cùng quý giá trong quá trình hội nhập quốc tế. Cho nên việc nghiên cứu về chính sách đối ngoại Hàn Quốc, đặc biệt là Chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á sau Chiến tranh Lạnh có ý nghĩa lý luận và thực tiễn cấp thiết đối với nước ta. Không những giúp chúng ta hiểu rõ hơn về chính sách đối ngoại của Hàn Quốc đối với Đông Nam Á mà còn cho thấy rõ hơn lợi ích và nhu cầu phát triển quan hệ đối ngoại Việt Nam. Từ đấy, góp phần cung cấp thêm luận cứ khoa học cho việc hoạch định chính sách đối ngoại của nước ta với Hàn Quốc.
6. Giả thuyết nghiên cứu
Tình hình thế giới và khu vực luôn biến đổi đòi hỏi Hàn Quốc phải tích cực điều chỉnh chính sách đối ngoại của mình đối với các khu vực, đặc biệt là Đông Nam Á. Những điều chỉnh chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á sau Chiến tranh Lạnh đã đạt được rất nhiều thành tựu và góp phần thúc đẩy mối quan hệ hợp tác chiến lược giữa Hàn Quốc với Đông Nam Á. Nhưng bên cạnh đó, chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á vẫn còn gặp nhiều thách thức trong mối quan hệ quan hệ quốc tế. Về triển vọng của chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á trong tương lai, quan hệ ngoại giao giữa Hàn Quốc – Đông Nam Á sẽ ngày càng phát triển mạnh mẽ hơn.
7. Phương pháp nghiên cứu và nguồn tư liệu
Tổng hợp các nghiên cứu lịch sử hết hợp với phương pháp hệ thống, phương pháp diễn dịch nhằm thể hiện rõ cai trò của chính sách đối ngoại.
Ngoài ra còn sử dụng các phương pháp phân tích, so sánh, tổng hợp của nhiều ngành như quan hệ quốc tế, xã hội học, văn hóa chính trị, lịch sử quốc tế để làm rõ mục tiêu, quá trình triền khai chính sách đối ngoại, quan hệ giữa Hàn Quốc với Đông Nam Á sau Chiến trnh Lạnh.
8. Bố cục của luận văn
Với mục đích, nhiệm vụ, phạm vi và phương pháp nghiên cứu đã nêu, nhằm làm rõ được vấn đề cần nghiên cứu, kết cấu đề tài nghiên cứu gồm Dẫn nhập, kết luận, danh mục tài liệu trích dẫn và 3 chương.
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn hình thành chính sách đối ngoại Hàn Quốc sau Chiến tranh Lạnh
Chương 2: Quá trình triển khai chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á sau Chiến tranh Lạnh
Chương 3: Kết quả - triển vọng chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á trong thập niên tiếp theo và bài học kinh nghiệm cho Việt Nam
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN HÌNH THÀNH CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI HÀN QUỐC SAU CHIẾN TRANH LẠNH
1.1 Một số vấn đề cơ bản về Chính sách đối ngoại
1.1.1 Khái niệm và mục tiêu của Chính sách đối ngoại
1.1.2 Quá trình hoạch định và điều chỉnh chính sách đối ngoại
1.1.2.1 Quá trình hoạch định Chính sách đối ngoại
1.1.2.2 Quá trình điều chỉnh Chính sách đối ngoại
1.2 Cơ sở hình thành Chính sách đối ngoại Hàn Quốc sau Chiến tranh Lạnh
1.2.1 Tình hình thế giới và khu vực sau Chiến tranh Lạnh
1.2.1.1 Bối cảnh quốc tế
1.2.1.2 Bối cảnh khu vực Đông Á
1.2.2 Tình hình Hàn Quốc sau Chiến tranh Lạnh
1.2.2.1 Tình hình kinh tế Hàn Quốc sau Chiến tranh Lạnh
1.2.2.2 Tình hình Chính trị - xã hội
1.3 Khái quát chính sách đối ngoại của Hàn Quốc đối với Đông Nam Á trước Chiến tranh Lạnh
CHƯƠNG 2: QUÁ TRÌNH TRIỂN KHAI CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI HÀN QUỐC ĐỐI VỚI ĐÔNG NAM Á SAU CHIẾN TRANH LẠNH
2.1 Mục tiêu và điều chỉnh chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á sau Chiến tranh Lạnh
2.1.1 Mục tiêu chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á sau Chiến tranh Lạnh
2.1.2 Sự điểu chỉnh chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á sau Chiến tranh Lạnh
2.2 Quá trình triển khai chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á sau Chiến tranh Lạnh
2.2.1 Đối với ASEAN
2.2.1.1 Lĩnh vực Chính trị - An ninh
2.2.1.2 Lĩnh vực Kinh tế
2.2.1.3 Lĩnh vực Văn hóa – Xã hội
2.2.1.4 Lĩnh vực khác
2.2.2 Đối với Việt Nam
2.2.2.1 Lĩnh vực Chính trị - An ninh
2.2.2.2 Lĩnh vực Kinh tế
2.2.3.3 Lĩnh vực Văn hóa – Xã hội
2.2.2.4 Lĩnh vực khác
2.2.3 Đối với Indonesia
2.2.3.1 Lĩnh vực Chính trị - An ninh
2.2.3.2 Lĩnh vực Kinh tế
2.2.3.3 Lĩnh vực Văn hóa – Xã hội
2.2.3.4 Lĩnh vực khác
2.2.4 Đối với các nước khác
2.2.4.1 Singapore
2.2.4.2 Thái Lan
2.2.4.3 Malaysia
2.2.4.4 Brunei – Philipines
2.2.4.5 Campuchia – Lào - Myanmar – Đông Timo
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ - TRIỂN VỌNG CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI HÀN QUỐC ĐỐI VỚI CÁC NƯỚC ĐÔNG NAM Á TRONG THẬP NIÊN TIẾP THEO VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM CHO VIỆT NAM
3.1 Thành công và thách thức của chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á sau Chiến tranh Lạnh đến nay
3.1.1 Thành công
3.1.2 Thách thức
3.2 Triển vọng của chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á trong thập niên tiếp theo
3.2.1 Tác động đến tình hình quốc tế và khu vực Đông Nam Á
3.2.2 Chính sách ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á hiện tại và tương lai
3.3 Bài học kinh nghiệm cho Việt Nam
3.3.1 Định hướng chính sách đối ngoại cho Việt Nam
3.3.2 Chính sách đối ngoại trong một khu vực nhiều điểm nóng
KẾT LUẬN
DANH MỤC TÀI LIỆU TRÍCH DẪN
PHỤ LỤC
DẪN NHẬP
1.Lý do chọn đề tài
- Việc nghiên cứu sự phát triển quan hệ đối ngoại song phương lẫn đa phương để tìm ra giải pháp cho sự phát triển và việc hoạch định Chính sách đối ngoại của quốc gia là việc vô cùng cần thiết trong một thế giới thường xuyên biến động như hiện nay. Trước tình hình thế giới và khu vực, nhiều quốc gia đã có những điều chỉnh Chính sách đối ngoại của mình để phù hợp với sự phát triển chung của thế giới và Hàn Quốc không phải là một ngoại lệ.
-Sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, tình hình thế giới, cũng như khu vực có những biến đổi sâu sắc. Trước tình hình ấy, Hàn Quốc cũng đã chủ động từng bước điều chỉnh chính sách đối ngoại của mình hết sức khôn khéo và mềm dẻo cho phù hợp với tình hình thế giới mới.
- Như bao quốc gia khác, Hàn Quốc cũng có tham vọng muốn xây dựng một vị thế vững chắc, độc lập, toàn diện hơn trên trường quốc tế. Chính vì thế, Hàn Quốc ngoài tiếp tục củng cố, hợp tác chặt chẽ và toàn diện hơn với Mỹ còn mở rộng chính sách ngoại giao với nhiều nước khác, đặc biệt là đang muốn mở rộng ảnh hưởng của mình tại khu vực Đông Nam Á.
2. Mục đích nghiên cứu
- Khái quát toàn diện về chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á sau Chiến tranh Lạnh.
- Hàn Quốc phải đương đầu với những nguy cơ nào về an ninh, gặp những thử thách gì về đối ngoại nào ở Đông Nam Á? Vì sao Hàn Quốc muốn mở rộng sự ảnh hưởng cũng nhưng quan hệ hợp tác quốc tế với Đông Nam Á? Những triển vọng của chính sách đối ngoại đối với Đông Nam Á trong tương lai sẽ như thế nào? Bài học kinh nghiệm nào cho Việt Nam trong việc hoạch định chính sách đối ngoại trong quá trình hội nhập quốc tế?
3. Lịch sử vấn đề
- Có nhiều nhiều nhà nghiên cứu trên thế giới và cả Hàn Quốc nghiên cứu về tình hình bán đảo Triều tiên với các chiến lược, chính sách phát triển trên các lĩnh vực nhất là quan hệ tkinh tế thương mại, quan hệ quốc tế ở Đông Bắc Á.
- Việt Nam cũnng có rất nhiều công trình nghiên cứu nhưng chủ yếu tập trung vào vấn đề kinh té hoặc trình bài thực trạng quan hệ Việt - Hàn mà ít đề cập đến nội dung chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á sau chiến tranh Lạnh như thế nào. Nhưng cũng phảikể đế những công trình nghiên cứu tiêu biểu như sau:.....
- Nghiên cứu về chính sách đối ngoại, chính trị, an ninh Hàn Quốc hiện nay vẫn còn chưa đầy đủ và sâu về khía cạnh an ninh khu vực và thế giới.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu tập trung vào chính sách đối ngoại Hàn Quốc, nền chính trị ngoại giao hiện đại cùng với mối quan hệ ngoại giao giữa Hàn Quốc – Đông Nam Á sau Chiến tranh Lạnh.
5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn
- Ý nghĩa khoa hoc: Nghiên cứu về thể chế, chính sách, đường lối đối ngoại, hiến pháp, sự đấu tranh quyền lực giữa các nhà nước giúp chúng ta có cái nhìn toàn diên và khoa học về chính trị ngoại giao của một quốc gia. Ngoài ra, đề tài cũng giúp các nhà nghiên cứu có định hướng tốt hơn trong quá trình nghiên cứu của mình và góp phần tích cực hỗ trợ cho công tác giảng dạy quan hệ quốc tế và chính sách đối ngoại của Hàn Quốc với Đông Nam Á.
- Ý nghĩa thực tiễn: Với vị thế là nền kinh tế lớn thứ 12 trên Thế giới, Hàn Quốc đang dần khẳng định vị thế của mình trên trường quốc tế. Đối với Việt Nam, những kinh nghiệm Hàn Quốc có được trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước là những bài học vô cùng quý giá trong quá trình hội nhập quốc tế. Cho nên việc nghiên cứu về chính sách đối ngoại Hàn Quốc, đặc biệt là Chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á sau Chiến tranh Lạnh có ý nghĩa lý luận và thực tiễn cấp thiết đối với nước ta. Không những giúp chúng ta hiểu rõ hơn về chính sách đối ngoại của Hàn Quốc đối với Đông Nam Á mà còn cho thấy rõ hơn lợi ích và nhu cầu phát triển quan hệ đối ngoại Việt Nam. Từ đấy, góp phần cung cấp thêm luận cứ khoa học cho việc hoạch định chính sách đối ngoại của nước ta với Hàn Quốc.
6. Giả thuyết nghiên cứu
Tình hình thế giới và khu vực luôn biến đổi đòi hỏi Hàn Quốc phải tích cực điều chỉnh chính sách đối ngoại của mình đối với các khu vực, đặc biệt là Đông Nam Á. Những điều chỉnh chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á sau Chiến tranh Lạnh đã đạt được rất nhiều thành tựu và góp phần thúc đẩy mối quan hệ hợp tác chiến lược giữa Hàn Quốc với Đông Nam Á. Nhưng bên cạnh đó, chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á vẫn còn gặp nhiều thách thức trong mối quan hệ quan hệ quốc tế. Về triển vọng của chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á trong tương lai, quan hệ ngoại giao giữa Hàn Quốc – Đông Nam Á sẽ ngày càng phát triển mạnh mẽ hơn.
7. Phương pháp nghiên cứu và nguồn tư liệu
Tổng hợp các nghiên cứu lịch sử hết hợp với phương pháp hệ thống, phương pháp diễn dịch nhằm thể hiện rõ cai trò của chính sách đối ngoại.
Ngoài ra còn sử dụng các phương pháp phân tích, so sánh, tổng hợp của nhiều ngành như quan hệ quốc tế, xã hội học, văn hóa chính trị, lịch sử quốc tế để làm rõ mục tiêu, quá trình triền khai chính sách đối ngoại, quan hệ giữa Hàn Quốc với Đông Nam Á sau Chiến trnh Lạnh.
8. Bố cục của luận văn
Với mục đích, nhiệm vụ, phạm vi và phương pháp nghiên cứu đã nêu, nhằm làm rõ được vấn đề cần nghiên cứu, kết cấu đề tài nghiên cứu gồm Dẫn nhập, kết luận, danh mục tài liệu trích dẫn và 3 chương.
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn hình thành chính sách đối ngoại Hàn Quốc sau Chiến tranh Lạnh
Chương 2: Quá trình triển khai chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á sau Chiến tranh Lạnh
Chương 3: Kết quả - triển vọng chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á trong thập niên tiếp theo và bài học kinh nghiệm cho Việt Nam
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN HÌNH THÀNH CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI HÀN QUỐC SAU CHIẾN TRANH LẠNH
1.1 Một số vấn đề cơ bản về Chính sách đối ngoại
1.1.1 Khái niệm và mục tiêu của Chính sách đối ngoại
1.1.2 Quá trình hoạch định và điều chỉnh chính sách đối ngoại
1.1.2.1 Quá trình hoạch định Chính sách đối ngoại
1.1.2.2 Quá trình điều chỉnh Chính sách đối ngoại
1.2 Cơ sở hình thành Chính sách đối ngoại Hàn Quốc sau Chiến tranh Lạnh
1.2.1 Tình hình thế giới và khu vực sau Chiến tranh Lạnh
1.2.1.1 Bối cảnh quốc tế
1.2.1.2 Bối cảnh khu vực Đông Á
1.2.2 Tình hình Hàn Quốc sau Chiến tranh Lạnh
1.2.2.1 Tình hình kinh tế Hàn Quốc sau Chiến tranh Lạnh
1.2.2.2 Tình hình Chính trị - xã hội
1.3 Khái quát chính sách đối ngoại của Hàn Quốc đối với Đông Nam Á trước Chiến tranh Lạnh
CHƯƠNG 2: QUÁ TRÌNH TRIỂN KHAI CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI HÀN QUỐC ĐỐI VỚI ĐÔNG NAM Á SAU CHIẾN TRANH LẠNH
2.1 Mục tiêu và điều chỉnh chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á sau Chiến tranh Lạnh
2.1.1 Mục tiêu chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á sau Chiến tranh Lạnh
2.1.2 Sự điểu chỉnh chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á sau Chiến tranh Lạnh
2.2 Quá trình triển khai chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á sau Chiến tranh Lạnh
2.2.1 Đối với ASEAN
2.2.1.1 Lĩnh vực Chính trị - An ninh
2.2.1.2 Lĩnh vực Kinh tế
2.2.1.3 Lĩnh vực Văn hóa – Xã hội
2.2.1.4 Lĩnh vực khác
2.2.2 Đối với Việt Nam
2.2.2.1 Lĩnh vực Chính trị - An ninh
2.2.2.2 Lĩnh vực Kinh tế
2.2.3.3 Lĩnh vực Văn hóa – Xã hội
2.2.2.4 Lĩnh vực khác
2.2.3 Đối với Indonesia
2.2.3.1 Lĩnh vực Chính trị - An ninh
2.2.3.2 Lĩnh vực Kinh tế
2.2.3.3 Lĩnh vực Văn hóa – Xã hội
2.2.3.4 Lĩnh vực khác
2.2.4 Đối với các nước khác
2.2.4.1 Singapore
2.2.4.2 Thái Lan
2.2.4.3 Malaysia
2.2.4.4 Brunei – Philipines
2.2.4.5 Campuchia – Lào - Myanmar – Đông Timo
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ - TRIỂN VỌNG CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI HÀN QUỐC ĐỐI VỚI CÁC NƯỚC ĐÔNG NAM Á TRONG THẬP NIÊN TIẾP THEO VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM CHO VIỆT NAM
3.1 Thành công và thách thức của chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á sau Chiến tranh Lạnh đến nay
3.1.1 Thành công
3.1.2 Thách thức
3.2 Triển vọng của chính sách đối ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á trong thập niên tiếp theo
3.2.1 Tác động đến tình hình quốc tế và khu vực Đông Nam Á
3.2.2 Chính sách ngoại Hàn Quốc đối với Đông Nam Á hiện tại và tương lai
3.3 Bài học kinh nghiệm cho Việt Nam
3.3.1 Định hướng chính sách đối ngoại cho Việt Nam
3.3.2 Chính sách đối ngoại trong một khu vực nhiều điểm nóng
KẾT LUẬN
DANH MỤC TÀI LIỆU TRÍCH DẪN
PHỤ LỤC