Sau khi nhận được ý kiến góp ý của các bạn, mình xin sửa lại đề cương như sau:
Bài tập 3 và 4:AIKIDO VÕ THUẬT NHẬT BẢNPHẦN DẪN NHẬP1. Lý do chọn đề tàiNhật Bản được biết đến như là một xứ sở nổi tiếng trong việc nâng các bộ môn nghệ thuật lên hàng “đạo” như là hoa đạo, trà đạo, kiếm đạo, cung đạo… Giống như thế, Aikido (hiệp khí đạo) cũng mang đầy đủ những đặc trưng tiêu biểu cho văn hóa Nhật Bản. Ngày nay, môn võ Aikido đã lan rộng trên khắp thế giới, số người học Aikido không ngừng tăng lên, nhưng ngay cả những môn sinh này cũng chưa thấy hết được những giá trị văn hóa ẩn chứa bên trong môn võ mà họ đang học.
Aikido là môn võ hiện đại được sáng tạo dựa trên các môn võ cổ truyền của Nhật, là một môn võ để rèn luyện thể chất, cũng như tinh thần nên có thể xếp nó vào tiểu thành tố “văn hóa thể chất” [Trần Ngọc Thêm: 2007: 70] của con người. Vì đây là phạm trù ít chất văn hóa nhất cho nên cũng ít ai thấy được giá trị văn hóa còn tiềm ẩn của Aikido. Với lý do đó, người viết chọn nghiên cứu Aikido dưới góc nhìn văn hóa học để giới thiệu đến mọi người những giá trị văn hóa của Aikido nói riêng và văn hóa thể chất nói chung.
2. Mục đích nghiên cứuMục đích của đề tài nhằm tìm hiểu những đặc điểm khái quát trong môn võ Aikido của Nhật Bản. Đồng thời, với hướng tiếp cận văn hóa thể chất từ cấu trúc văn hóa ba thành phần: Chủ thể – thời gian – không gian, người viết cũng muốn giới thiệu đến những người quan tâm một hướng tiếp cận mới, linh hoạt có thể ứng dụng hiệu quả để nghiên cứu các đề tài về văn hóa học.
3. Lịch sử vấn đềCó rất nhiều công trình nghiên cứu chuyên sâu về Aikido nhưng chủ yếu là về mặt võ thuật, cụ thể là: Giáo trình Aikido: văn hóa - võ thuật của Mantovani, Lý thuyết và đòn thế của võ sư Koichi Tohei, Aikido: chương trình từ đai trắng đến đai đen của Christian Tissier, Tự luyện Aikido: 1200 động tác dẫn giải bằng hình vẽ: Phương pháp tự học của O. Ratti. Nội dung của các công trình này chủ yếu là về phương pháp, cách rèn luyện Aikido. Chưa có công trình nào tổng quát các giá trị văn hóa trong Aikido. Trong số các công trình kể trên chỉ có cuốn Giáo trình Aikido: văn hóa - võ thuật của Mantovani là có đề cập đến yếu tố văn hóa nhưng chỉ là sơ lược chưa chuyên sâu. Ngoài ra, có một công trình của võ sư Koichi Tohei là Hiệp khí đạo, chủ yếu nhấn mạnh vấn đề “khí” trong Aikido.
Mặc dù chưa đề cập một cách cụ thể tới yếu tố văn hóa trong Aikido, nhưng những tài liệu trên có ý nghĩa rất lớn trong việc cung cấp tài liệu tham khảo để người viết thực hiện đề tài nghiên cứu của mình.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứuĐối tượng của đề tài là môn võ Aikido của Nhật Bản. Trong khuôn khổ một bài tiểu luận, bài viết chỉ khái quát Aikido từ góc nhìn văn hóa học nhằm làm nổi rõ giá trị của văn hóa thể chất.
5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễnVề ý nghĩa khoa học, trước hết, đề tài góp thêm tư liệu nghiên cứu cho môn Aikido nói riêng và rộng hơn nữa là về văn hóa Nhật Bản nói chung. Ngoài ra, cách tiếp cận vấn đề theo cấu trúc văn hóa ba thành phần chắn chắn sẽ góp phần định hướng cho những người muốn nghiên cứu về văn hóa trong tương lai sau này.
Về ý nghĩa thực tiễn, đề tài cung cấp một số thông tin quan trọng về môn võ Aikido. Nhờ đó, những người quan tâm có thể hiểu biết thêm để có thể lựa chọn cho mình một hoạt động thể dục phù hợp với sở thích và điều kiện của bản thân.
6. Phương pháp nghiên cứu và nguồn tư liệuPhương pháp chủ yếu được sử dụng trong đề tài là bao gồm:
+ Phương pháp hệ thống: được sử dụng nhằm định vị đối tượng Aikido, sưu tầm tư liệu và thiết lập đề cương nghiên cứu theo cấu trúc Chủ thể - không gian – thời gian, lập bảng trong đề tài và định nghĩa các khái niệm.
+ Phương pháp Dịch lý: được sử dụng trong khảo sát và lý giải vấn đề: Aikido vốn là môn võ tự vệ thiên về “nhu”, nhưng trong đó vẫn có yếu tố “cương”.
+ Phương pháp loại hình: được sử dụng để so sánh Aikido với các môn võ khác.
+ Phương pháp quan sát tham dự và điều tra thực địa: người viết đến các đạo đường Aikido để tham vấn các võ sư về vấn đề võ thuật cũng như các đặc trưng văn hóa Nhật Bản trong Aikido.
Tư liệu tham khảo của đề tài bao gồm các công trình nghiên cứu, chuyên khảo, và các bài viết về lịch sử, văn hóa Nhật Bản và Aikido và một số bài viết liên quan đăng tải trên mạng internet… Cuối cùng và quan trọng nhất là tập bài giảng môn phương pháp nghiên cứu khoa học của thầy Trần Ngọc Thêm.
7. Bố cục của đề tàiNgoài phần dẫn nhập và kết luận, đề tài chia thành ba chương.
Chương 1: Những vấn đề chung. Phần này, ngoài việc giải thích một số khái niệm liên quan tới đề tài, người viết còn khái quát các hệ phái của Aikido nhằm tạo tiền đề cho việc tiếp cận vấn đề ở chương kế tiếp.
Chương 2: Aikido nhìn từ thời gian và không gian văn hóa. Do nội dung hai phần này không nhiều nên người viết nhập thành một chương để tạo sự cân đối cho bố cục của đề tài. Trong phần nhìn từ thời gian văn hóa, người viết sẽ đi vào tìm hiểu về tiến trình hình thành và phát triển của Aikido. Trong phần nhìn từ không gian văn hóa người viết sẽ trình bày về đạo trường, võ phục và vũ khí trong Aikido.
Chương 3: Aikido nhìn từ chủ thể văn hóa. Ở chương này người viết đi vào tìm hiểu các hoạt động của chủ thể trong Aikido bao gồm: các kỹ thuật và phương pháp rèn luyện, những nghi thức và nguyên tắc trong đạo trường, và cuối cùng là lợi ích của việc luyện tập Aikido.
Nội Dung
Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG 1.1. Định nghĩa võ thuật
1.2. Khái quát về Aikido
1.2.1. Định nghĩa Aikido
1.2.2. Các hệ phái của Aikido
TIỂU KẾT CHƯƠNG 1
Chương 2: AIKIDO NHÌN TRONG THỜI GIAN VÀ KHÔNG GIAN VĂN HÓA 2.1. Aikido nhìn trong thời gian văn hóa
2.1.1. Tiến trình hình thành nên Aikido
2.1.2. Giai đoạn phát triển của Aikido
2.2. Aikido nhìn trong không gian văn hóa
2.2.1. Đạo trường
2.2.2. Võ phục
2.2.3. Vũ khí
TIỂU KẾT CHƯƠNG 2
Chương 3: AIKIDO NHÌN TỪ CHỦ THỂ VĂN HÓA3.1. Các kỹ thuật và phương pháp rèn luyện
3.1.1. Luyện tập thể chất
3.1.2. Luyện tập tinh thần
3.1.3. Kỹ thuật chiến đấu
3.2. Những nghi thức trong Đạo trường
3.3. Những nguyên tắc trong Đạo trường
3.4. Lợi ích của việc luyện tập Aikido
TIỂU KẾT CHƯƠNG 3
KẾT LUẬN
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO (bài tập 4)
1) Bùi Xuân Mỹ, Phạm Minh Thảo 2000:
Từ điển thể thao. – Hà Nội: NXB Văn hóa thông tin.
2) Hồ Tường 2010:
Tìm hiểu về võ thuật Việt Nam. – Tp. HCM: NXB Trẻ, 256tr.
3) Hoàng Phê (cb) 1994:
Từ điển tiếng Việt. – Hà Nội: NXB Giáo dục.
4) Mai Ngọc Chừ 2009:
Văn hóa ngôn ngữ phương Đông. – Tp. HCM: NXB Phương Đông, 545tr.
5) Mai Văn Muôn (cb) 2008:
Bước đầu tìm hiểu võ học Việt Nam. – HN: NXB TDTT, 279tr.
6) Mantovani 1995:
Giáo trình Aikido: văn hóa – võ thuật. – Đà Nẵng: Nxb. Đà Nẵng, 142tr.
7) Nguyễn Lân 2000:
Từ điển từ và ngữ Việt Nam. – Tp. HCM: NXB Thành Phố Hồ Chí Minh.
8) Nguyễn Như Ý (cb) 1999:
Đại từ điển tiếng Việt. – Hà Nội: NXB Văn hóa thông tin.
9) Nguyễn Như Ý (cb) 2006:
Từ điển tiếng Việt căn bản. – Hà Nội: NXB. Thanh niên, 879tr.
10) Nguyễn Trường Tân 2011:
Tìm hiểu văn hóa Nhật Bản. – Hà Nội: NXB Văn hóa thông tin, 395tr.
11) Trần Ngọc Thêm 2003:
Ba vật đế biểu và thành tố văn hoá lục địa trong giai đoạn hình thành bản sắc văn hóa Nhật Bản. – Trong sách:
Nhật Bản trong thế giới Đông Á và Đông Nam Á, NXB Tp. HCM, 2003, tr. 158-174.
12) Trần Ngọc Thêm 2006:
Tìm về bản sắc văn hóa Việt Nam. – Tp. HCM: NXB Tổng hợp Thành Phố Hồ Chí Minh, 690tr.
13) Trần Ngọc Thêm 2007:
Lý luận văn hóa học. – Tp. HCM: tập bài giảng, khoa Văn hóa học trường Đại học KHXV & NV TP.HCM, 105tr.
14) Trần Ngọc Thêm 2012:
Phương pháp nghiên cứu văn hóa học. – Tp. HCM: tập bài giảng, khoa Văn hóa học trường Đại học KHXV & NV TP.HCM.
15) Trịnh Cần – Điền Vân Thanh 1996:
Võ thuật thần kỳ. – Hà Nội: NXB Hà Nội.
16) Viện ngôn ngữ học 2002:
Từ điển tiếng Việt. – Tp. HCM: NXB Thành Phố Hồ Chí Minh.
TÀI LIỆU TRÊN INTERNET
17)
http://vi.wikipedia.org/wiki/V%C3%B5_thu%E1%BA%ADt18)
http://vi.wikipedia.org/wiki/Aikido#V.C ... 0_.C4.90ai
19)
http://vi.wikipedia.org/wiki/Aikido#V.C ... 0_.C4.90ai
20)
http://vi.wiktionary.org/wiki/nguy%C3%AAn_t%E1%BA%AFc21)
http://thvl.vn/?p=1530222)
http://vi.wikipedia.org/wiki/Hakama23)
http://vothuat.co/vo-thuat-va-cac-nganh ... han-2.html
24)
http://www.phanblogs.info/2012/03/kiem-nhat-katana.html25)
https://sites.google.com/site/mikthang/ ... p-khi-dhao
26)
http://aikidothuduc.blogtiengviet.net/?cat=46029127)
http://vnthuquan.net/truyen/truyen.aspx ... m3237nvnmn
28)
http://vothuat.co/vo-thuat-va-cac-nganh ... han-2.html
29)
http://aikido-yamaguchi.jimdo.com/DANH MỤC BẢNG
DANH MỤC HÌNH